گونه شناسی مهرهای سده‌های نخستین اسلامی در موزه ملی ایران

شناخت ما از مهرهای سده‌های نخستین اسلامی ایران بسیار اندک است. یکی از مجموعه‌های ارزشمند مهرهای سده‌های نخستین اسلامی در موزه ملی ایران نگهداری می‌شود که تا کنون مورد بررسی و مطالعه قرار نگرفته‌اند. هدف مقاله حاضر گونه شناسی این مهرها، پی بردن به زمان ساخت و سبک هنری به کار رفته در این مهرها است. در این مقاله با استفاده از شیوه توصیفی _ تحلیلی ضمن معرفی این مهرها، سبک نگارش و تزئینات به کار رفته در آنها مورد بررسی، تحلیل و گونه شناسی قرار گرفته‌است. در نهایت اطلاعات به دست آمده از این مهرها با مهرهای مشابه، مورد سنجش و ارزیابی قرار گرفته است. نتیجه این پژوهش نشان می‌دهد مهرهای موزه ملی را می‌توان در گروه مهرهای انگشتری و از لحاظ شکل در دو گروه چهارگوش و بیضی با سطح صاف طبقه بندی کرد. مهر ها از جنس عقیق و هماتیت و خط آنها از نوع کوفی است که در پنج گونه قرار می‌گیرند. مجموعه مهرهای مورد مطالعه، از نظر سبک نگارش در بازه زمانی سده دوم تا ششم هجری قمری تاریخ گذاری می‌شوند. همچنین به نظر می‌رسد این مهرها با توجه به عبارات کوتاه نقر شده بر آن‌ها، احتمالا برای امور شخصی مورد استفاده قرار می گرفته‌اند.