جبرئیل از منظر آموزه های دینی و عرفانی اسلامی و نمود آن در معراج نامه میرحیدر و نگار ه معراج سلطان محمد
|
|
|
|
|
|
|
|
نویسنده
|
علی بابایی گلنار ,رجبی محمد علی
|
|
منبع
|
نامه هنرهاي تجسمي و كاربردي - 1398 - دوره : 12 - شماره : 23 - صفحه:83 -102
|
|
چکیده
|
فرشتگان در تصاویر نگارگری به سبب کارکردشان در اباغ وحی با پیامبران، به خصوص پیامبر اکرم(ص) ترسیم شده اند، به ویژه فرشته ای چون جبرئیل که به خاطر اوصاف و نقش مهمش بارها در نگاره ها حضور پیدا می کند. روایت قرآنی معراج پیامبر(ص) رایج ترین مضمون شیعی در حوزۀ نگارگری ایرانی-اسلامی است که هم واره بستری مناسب برای خالقیت هنرمندان نگارگر ایرانی را فراهم نموده است. معراج نامۀ میرحیدر، مصور شده در دورۀ تیم وری و نگارۀ معراج، اثر سلطان محمد منقوش در دورۀ صفوی، رقعه هایی بی نظیر در عرصۀ هنرهای دینی با مضمون عرفانی محسوب می شوند. بنابراین پژوهش حاضر سعی در پاسخ دادن به این مسئله را دارد که جبرئیل در نگاره های مورد نظر دارای چه ویژگی مهمی است؟ در این راستا، ابتدا طبق مطالعات کتابخانه ای، به بررسی جبرئیل و اوصافش و نیز تفسیر نقش این ملک مقرب در منابع اسامی پرداخته و سپس بازتاب آن را در نگارگری مشاهده می کنیم. مقالۀ حاضر به روش توصیفی-تحلیلی در پی یافتن ویژگی نقش جبرئیل با توجه به آموزه های دینی و عرفانی در رقعه های مورد نظر است. یافتهه ای این تحقیق نشان می دهد که در این نگاره ها، جبرئیل به عنوان هدایتگر رسول الله(ص) با توجه به اوصاف قرآنی اش و روایت های دینی و عرفانی به تصویر درآمده است و نسبت به سایر فرشتگان دارای وجوه خاصی است.
|
|
کلیدواژه
|
جبرئیل، آموزه های دینی و عرفانی، نگارگری اسلامی، معراج نامه
|
|
آدرس
|
دانشگاه شاهد, ایران. دانشگاه فنی و حرفه ای استان البرز, ایران, دانشگاه شاهد, دانشکده هنر, ایران
|
|
پست الکترونیکی
|
m.a_rajabi@yahoo.com
|
|
|
|
|
|
|