بررسی بصری رابطه نقطه و فضا در گرافیک خط نستعلیق، شیوه های صفوی و معاصر (با تاکید بر آثار میرعماد و غلامحسین امیرخانی)

نگارش خط نستعلیق به لحاظ ارتباط تنگاتنگ با ادبیات و همچنین نمود جلوه های بصری ویژه، قرن ها استمرارپیدا کرده است. این خط می تواند به عناصر اولیه تجزیه شود که اولین و مه مترین عنصر آن «نقطه » است.نقطه علاوه بر نیاز کلمه در خواندن، نقش مهمی در هماهنگی و تقابل بین انرژی های تصویری در کلمه و سطردارد؛ لذا اهمیت نقش بصری نقطه بسیار مشهود است. هدف اصلی این مقاله عبارت است از بررسی نقشنقطه از منظر اصول و مبانی هنرهای تجسمی در مقایسه ی آثار خط میرعمادالحسنی (هنرمند دوره صفوی) و غلامحسین امیرخانی (شیوه غالب معاصر)، با توجه به مولفه هایی از قبیل) محور نقطه 2)شیب نقطه)دردونقطه و سه نقطه) 3) وزن بصری نقطه. در این راستا به سوالاتی نظیر: چگونگی توجه بیشتر در نحوهنقطه گذاری با توجه به اصول و مبانی بصری در هریک از شیوه های مذکور، محور نقطه و همچنین چگونگیرعایت شیب نقطه و وزن بصری نقطه و تفاوت های آن در دو شیو هی میرعمادالحسنی و غلامحسین امیرخانیپاسخ داده شده است. روش به کار گرفته شده در این مقاله توصیفی تحلیلی، از نوع مقایسه ای و از نظرهدف کاربردی است. گردآوری داده ها به صورت کتابخانه ای و تحلیل نگارندگان با مقایسه تصویری آثار دوهنرمند نامبرده صورت پذیرفته است. نتایج بررسی های پژوهش حاضر نشان می دهد که نحوه قرار گرفتنمحور نقطه ها، میزان شیب دونقطه و سه نقطه و همچنین وزن تصویری آن ها در شیوه میرعماد کاملاً منطبقبر اصول و مبانی زیباشناسی بصری است که همین امر باعث افزایش حضور و تاثیر نقطه ها بین کلمات وحروف نسبت به شیوه امیرخانی می گردد؛ به بیان دیگر نقطه ها در خطوط میرعماد از شان و منزلتی هم ترازبا حروف و کلمات برخوردارند.