ارتباط ساختار بازار و کارایی با سودآوری در صنعت بانکداری ایران

یکی از مهمترین خصوصیات ساختار هر صنعت، درجه تمرکز در آن صنعت است که میتواند شاخصی از وضعیت رقابت و قدرت بازاری بنگاههای آن صنعت باشد. همچنین کارایی نیز یکی از مهمترین مشخصههای درونی هر بنگاه اقتصادی است که عملکرد آن را تحت تاثیر قرار میدهد. بررسی ارتباط بین درجه تمرکز و سودآوری در صنعت بانکداری ایران در قالب فرضیه ساختار-رفتار-عملکرد و همچنین رابطه کارایی با سودآوری تحت عنوان فرضیه کارایی هدف اصلی این تحقیق است. به عبارت دیگر بررسی این موضوع که از بین دو عامل ساختار بازار و کارایی کدامیک تاثیر بیشتری بر سودآوری در صنعت بانکداری ایران دارد، مورد نظر تحقیق حاضر است. این موضوع با استفاده از دادههای 18 بانک رسمی فعال در دوره زمانی 1380 تا 1388 و برآورد روابط اقتصادسنجی متعددی انجام گرفت. نتایج حاکی از تایید فرضیه ساختار-رفتار-عملکرد بود. همچنین شواهدی از تایید فرضیه کارایی نیز به دست آمد. محدود کردن دوره زمانی بررسی فرضیههای تحقیق به سالهای اخیر (88-1384) نشان داد که طی این سالها از شدت رابطه درجه تمرکز با سودآوری کاسته شده است و در عوض شواهد قویتری برای تایید فرضیه کارایی وجود دارد.