سنجش آثار و تبعات کاهش تولید بخش کشاورزی بر اقتصاد در چارچوب الگوی اصلاح شده‌ی ماتریس حسابداری اجتماعی (SAM) عرضه محور

بر اساس اعلام کارشناسان هواشناسی کاهش میزان بارندگی سال 1389 در 45 سال اخیر بی‌سابقه بوده و به طور میانگین بارش در استان‌های کشور 70 تا 80 درصد کاهش داشته است. آنچه مسلم است کاهش بارندگی به طور مستقیم بیشترین تاثیر را در بخش کشاورزی می‌گذارد و برآوردهای اولیه حاکی از کاهش 20 تا 25 درصدی تولید محصولات کشاورزی در سال آینده است. در این مقاله نشان داده می‌شود که به علت وجود پیوندهای متقابل تولید، درآمد و مصرف در ساختار اقتصاد، کاهش تولید نه فقط منجر به کاهش تولید سایر بخش‌ها و کل اقتصاد می‌گردد، بلکه موجب کاهش درآمد عوامل تولید و کاهش درآمد نهادهای جامعه نیز خواهد شد. در راستای این ملاحظات، سوال اصلی این است که «آثار و تبعات اقتصادی و اجتماعی کاهش تولید کشاورزی از منظر تقاضا کننده واسطه‌ای از سایر بخش‌ها و از منظر عرضه‌کننده‌ی واسطه‌ای به سایر بخش‌ها چه میزان منجر به کاهش تولید سایر بخش‌ها، کاهش درآمد عوامل تولید و درآمد نهادهای جامعه خواهد شد؟». الگوهای متعارف sam به دلایل مختلف برای پاسخ به سوال مطرح شده نامناسب است و بدین ترتیب نیاز به الگوی اصلاح شده sam به شکل الگوی sam عرضه محور از منظر بخش تقاضاکننده و بخش عرضه‌کننده دارد. یافته‌ها بر مبنای ماتریس حسابداری اجتماعی سال 1385 نشان می‌دهند که آثار و تبعات مستقیم و غیر مستقیم کاهش 25 درصد تولید بخش کشاورزی از منظر تقاضاکننده منجر به کاهش 2/3 درصد ارزش افزوده‌ی کشور منهای ارزش افزوده‌ی بخش کشاورزی می‌گردد، رقم متناظر از منظر عرضه کننده 2/4 درصد است. واژگان کلیدی: ماتریس حسابداری اجتماعی عرضه محور، الگوی مختلط، الگوی ترکیبی، الگوی محدودیت عرضه، ضرایب فزاینده پسین sam عرضه محور لیونتیف، ضرایب فزاینده پیشین sam عرضه محور گش.