رتبه‏بندی میزان اشتغال و ارزش افزوده حاصل از فعالیت بخش‌های تول‍یدی و بررسی علل آنها

این مقاله در پی تعیین جایگاه فعالیت بخش‌های مختلف تولیدی در ایجاد اشتغال و ارزش افزوده در کشور و بررسی علل آن می‏باشد. برای این منظور از تجزیه و تحلیل ضرایب داده-ستانده استفاده می‌شود. سهم عوامل موثر در ایجاد اشتغال و ارزش ‏افزوده بخش‏ها شناسایی و مورد تجزیه و تحلیل قرار می‏گیرد. داده‌های مورد نیاز از جدول داده-ستانده سال 1385 کشور و نتایج سرشماری‌های نفوس و مسکن این سال تامین می‌گردد. نتایج تحقیق نشان می‌دهد یکی از عوامل موثر در ایجاد اشتغال و ارزش افزوده، ضرایب فزاینده پیشین کل اشتغال‏زایی و ایجاد ارزش افزوده است که عاملی فنی و در کوتاه ‏مدت ثابت می‏باشد. بر این اساس به دلیل تامین نهاده برای بخش‏های اقتصادی، فقط بخش‏های زراعت، باغ‌داری و جنگل‌داری به لحاظ ضرایب فزاینده پیشین کل ایجاد ارزش افزوده و اشتغال‏زایی، در زمره 5 بخش برتر قرار دارند. در حالی که بخش‏های واسطه‏گری‏های مالی و تامین برق، آب و گاز که به لحاظ ضرایب فزاینده پیشین کل ارزش افزوده در زمره 5 بخش برتر قرار دارند، به لحاظ ضرایب فزاینده پیشین کل اشتغال‏زایی در پایین‏ترین رتبه‏ها جای دارند. دیگر عامل موثر کالای نهایی تولید شده در بخش‏ها است که عاملی برون زا و در کوتاه مدت قابل تغییر است. با وجود اینکه بین تولید کالا و خدمات نهایی بخش‏ها با ارزش افزوده آنها در سال 1385 رابطه بالایی دیده می‏شود، بین تولید کالا و خدمات نهایی بخش‏ها با سطح اشتغال آنها ارتباط چندانی وجود ندارد.