مکانیزم انتقال غیر خطی سیاست پولی از کانال قیمت سهام در ایران: رویکرد (Ms-Var)

ارزیابی دقیق مکانیزم انتقال پولی، از مهم‌ترین ارکان سیاست‌گذاری پولی می‌باشد. زیرا مطالعه مکانیزم انتقال سیاست پولی موجب درک بهتر از چگونگی تاثیر اقدامات پولی بر تولید و سطح قیمت‌ها می‌شود، از طرفی بازار سرمایه نقش بسیار مهمی در گردآوری و هدایت منابع به سمت فعالیت‌های مولد اقتصادی دارد. از این رو قیمت سهام می‌تواند سهم قابل توجهی در انتقال سیاست‌های پولی به بخش حقیقی اقتصاد داشته باشد. لذا شناسایی و تفکیک اثرکانال قیمت سهام می‌تواند اطلاعات مفیدی در خصوص مکانیزم انتقال سیاست پولی در اختیار سیاست‌گذاران قرار دهد. از طرفی باید توجه داشت، بدلیل تغییرات ساختاری و همچنین اثرات نامتقارن پول، امکان تغییر شدت اثرگذاری سیاست پولی و نقش کانال قیمت سهام در مکانیزم انتقال پولی وجود دارد. بدین جهت در پژوهش حاضر از روش غیر خطی msvar که قابلیت زیادی برای لحاظ کردن تغییر ساختاری دارد، برای بررسی نقش کانال قیمت سهام در مکانیزم انتقال پول استفاده شده است. برای داده‌های تحقیق نیز از تولید ناخالص داخلی، شاخص قیمت مصرف کننده، حجم پایه پولی و شاخص قیمت بورس تهران طی فصول 1q1370 تا 4q1395 استفاده می‌شود. نتایج تحقیق بیان‌گر این است که سهم کانال قیمت سهام در انتقال پول به تولید در رژیم صفر (سال‌های بعد از 1384) در طی فصول هشتم و شانزدهم بزرگ‌تر از رژیم یک (سال‌های قبل از 1384) بوده و بعد از فصل شانزدهم سهم این کانال در رژیم یک بزرگ‌تر می‌باشد. از طرف دیگر آثار تورمی این کانال در هر دو رژیم بسیار کم می‌باشد. در نتیجه برنامه‌ریزی مناسب در جهت نهادسازی، ارتقای نقش بازار سهام در تامین مالی و افزایش اثربخشی این بازار می‌تواند علاوه بر افزایش اثرگذاری سیاست پولی بر تولید، موجب کاهش آثار تورمی آن نیز ‌گردد.

Nonlinear mechanism of monetary policy through the stock price channel: Application of the MS-VAR approach

The capital market plays a very important role in collecting and directing resources towards productive economic activities. In this regard, stock prices can be a significant contribution to the transfer of monetary policy to the real segment of the economy. The aim of this study is to investigate the role of the stock price channel in the mechanism of monetary policy transfer. In addition, due to structural changes, there is the possibility of nonlinear transfer of monetary policies and the change in the relationship among the variables over time. Therefore, the MSVAR method, which has many capabilities for dealing with structural changes in different regimes, was used along with the data on GDP, consumer price index, monetary base and Tehran Exchange Stock price Index. These data belonged to a period from the first quarter of 1991 to the fourth quarter of 2015. The results of the research indicated that, in the years after 2008 (regime 0) in the long run and in the years prior to 2008 (regime 1) in short run, the stock price channel had a larger share in transferring money to production. In both regimes, the share of the stock price channel was low in transferring money at the price level.