مشارکت سازمان‌های غیردولتی در فرایند شکل‌گیری هنجار‌های بین‌المللی

چکیدهسازمان‌های مردم‌نهاد در شکل‌گیری و نظارت بر هنجارهای بین‌المللی، مشارکتی اجتناب‌ناپذیر دارند؛ ‌گر‌چه بهترین نتایج هنگامی به دست می‌آید که اقدامات این سازمان‌ها با همکاری جدّی دیگر فعالان حاضر در عرصه بین‌المللی انجام شود. فعالیت قانونی سازمان‌های مردم‌نهاد به «استحکام شبکه هنجارها در عرصه بین‌المللی» منجر می‌شود. این سازمان‌ها در جهت بهبود اصول و اصرار جهت سهیم شدن در تنظیم اسناد قانونی الزام‌آور بین‌المللی و همچنین در راستای استقرار یک منشور جدید برای هنجارهای بین‌المللی شرکت می‌کنند. این هنجارها بر پیوستگیِ ارزش‌های مشترک و اصول جهانی دلالت ضمنی دارند و به تعریف یک حقوق بین‌الملل نوین و مستحکم برای مردم سرتاسر جهان می‌انجامند. دامنه تغییرات حقوق بین‌الملل در حال حاضر، تغییر جهتی است از بنیان‌های مرسوم و سنتی به سمت بنیان‌های اخلاقی و مشترک جامعه جهانی. خطری که در طول این تغییر جهت ممکن است وجود داشته باشد این است که سازمان‌های مردم‌نهاد و دیگر فعالان خود را سخنگوی کل بشریت معرفی کنند. در این مقاله، تلاش می‌کنیم نشان دهیم که چگونه فعالان مردم‌نهاد مانند سازمان‌های مردم‌نهاد که از قدیم از فرایند قانون‌گذاری در عرصه بین‌الملل مستثنی بوده‌اند، امروزه به طرز فزاینده‌ای و در مراحل مختلفی در این امر شرکت دارند؛ امری که ضرورت تمرکز‌زدایی دولت‌ها و افزایش کارآمدی در شیون مختلف زندگی اجتماعی آن را ایجاب می‌کند.