تاثیر آینده‌های محتمل عراق پساداعش بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران بر اساس روش سناریو‌نویسی

کشور عراق در مقایسه با سایر همسایگان ایران، بیشترین تاثیرگذاری را بر امنیت و منافع ملی ایران داشته است. به ویژه بعد از برون‌رفت از بحران داعش به سمت تقویت هویت ملی جدید و کاهش نفوذ قدرت‌های خارجی گام برداشته و در نتیجه بازیگران منطقه‌ای و بین‌المللی را به تکاپو واداشته تا به یارگیری در عراق جدید بپردازند. بنابراین تحولات آینده عراق نقش مهمی در ترسیم خطوط قدرت در این منطقه بازی خواهد کرد. در این دوره بازیگران داخلی، منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای به دنبال افزایش نقش و نفوذ بیشتر در معادلات این کشور و در نهایت ترسیم سناریوی مطلوب خود هستند. مقاله حاضر بر اساس روش سناریونویسی قصد دارد به بررسی تاثیر سناریوهای محتمل آینده عراق بر امنیت ملی ج.ا.ایران بپردازد. در این راستا نگارنده به شناسایی فاکتورهای کلیدی موثر بر تحولات عراق اقدام و سپس با شناسایی پیش‌ران‌ها، عدم قطعیت‌های موجود در عراق را شناسایی و در نهایت شش سناریوی محتمل آینده عراق را مورد شناسایی قرار داده است. این سناریوها بر اساس احتمال وقوع، اهمیت و مطلوب بودن به ترتیب عبارتند از: سناریوی تغییر ساختار سیاسی در عراق از طریق تغییر قانون اساسی، کودتای ارتش، جنگ داخلی، تجزیه عراق، اتحاد و انسجام میان احزاب و افزایش قدرت ملی عراق(عدم همراهی با ایران) و در نهایت: سناریوی تقسیم عادلانه و دمکراتیک قدرت (همراه با ایران). به اعتقاد نگارنده سناریوی تقسیم عادلانه قدرت در همراهی با ایران با توجه به وقایع اخیر محتمل‌تر و برای امنیت ملی ج.ا.ایران نیز مطلوب‌تر می‌نماید.

The Impact of Potential Future of Iraq (Post-ISIS) on the National Security of the Islamic Republic of Iran Based on Scenario Writing

Compared to Iran’s other neighbors, Iraq has had the greatest impact on Iran’s security and national interests. Especially after the withdrawal from the ISIS crisis, steps have been taken to strengthen the new national identity and reduce the influence of foreign powers, and as a result, regional and international actors have sought to recruit in the new Iraq. Therefore, the future developments in Iraq will play an important role in drawing the power lines in this region. During this period, domestic, regional and transregional actors are seeking to increase their role and influence in the equations of this country and finally to draw their desired scenario. Based on the scenario writing method, the present article intends to examine the impact of possible future scenarios in Iraq on the national security of the Islamic Republic of Iran. n this regard, the author identifies the key factors affecting the developments in Iraq and then identifies the uncertainties in Iraq by identifying the drivers, and finally identifies six possible scenarios for the future of Iraq. hese scenarios range from low probability to high: The scenario of changing the political structure in Iraq through the change of the constitution, the coup d’etat, the civil war, the disintegration of Iraq, the unity and cohesion between the parties and the increase of Iraqi national power (noncooperation with Iran) and finally: the scenario of fair and democratic division of power Iran).