بحران نظریّه‌پردازی در روابط بین‌الملل؛ بستری مساعد برای اندیشه‌ورزی اسلامی

استدلال اصلی این مقاله بر این مبنا استوار است که نظریّه های کلان روابط بین الملل از تحلیل بسیاری از ابعاد و زوایای موضوعات فرازمانی و فرامکانی (جنگ و صلح) و همچنین دغدغه‌های جدید (مشکلات محیط زیستی، شیوع بیماری های واگیردار، ماهیّت جنگ های آینده و وضعیّت قربانیان درآن و ...) بازمانده اند. این موضوع سبب شده است تا جهان‌بینی‌هایی شکل گیرند که اساس مساله شناخت در روابط بین الملل را به چالش کشند. رویکردهای اخیر، وضع موجود را یا به این دلیل که وضعیّت مطلوب نبوده و یا ارتباط مستقیمی با قدرت دارد؛ نپدیرفته و عملاً باعث ایجاد خلا در نظریّه پردازی برای رشته روابط بین الملل گشته اند. در این بین، اندیشمندان دین مبین اسلام، با طراحی واقعیّت های صحنه روابط بین الملل، امکان نظریّه‌پردازی اسلامی برای روابط بین الملل را در اخذ مواضع متعادل اسلامی بین دو طیف واقع‌گرایی و آرمان‌گرایی می دانند. اسلام، برای انسان این هویّت را قائل گردیده است تا صحنه روابط بین الملل را بدون هیچ‌گونه تاثیر و تاثر از ملاحظات قدرت بشناسد و منابع شناخت از عقل گرفته تا وحی و فقه را در راستای تامین عدالت و سعادت انسان و جامعه معرفی نماید.