بررسی اسنادیِ شکل‌گیری باغ‌موزۀ چهل‌ستون اصفهان

موزه‌ها به‌مثابۀ مراکز حفظ تاریخ و فرهنگ هر ملت، در دنیای واقعی به ‌صورت منفرد شناخته‌ نشده و نیازمند توصیف چندبعدی با زمینه‌های موثر زمانی، مکانی، تاریخی و اجتماعی هستند که سرگذشت آن‌ها را تا موزه شدن رقم‌زده‌اند. باوجودآنکه‌ این ناگفته‌ها، علاوه بر روشن کردن هویت موزه، پشتوانه‌ای بزرگ در هدایت جامعه و معرفی میراث تاریخی و فرهنگی است، کم‌تر  پژوهشی دربارۀ موزه‌ها صورت گرفته است.این پژوهش به شیوه توصیفی_تحلیلی در پی دادن پاسخ به این پرسش است که روند تاریخی و اجرایی تبدیل باغ چهل‌ستون به موزه چگونه بوده است؟ گردآوری مطالب به شیوۀه کتابخانه‌ای و بر پایۀه اسناد رسمی دولتی است. اقدامات موثر در موزه شدن چهل‌ستون از زمان ظل‌السلطان قاجار تا دورۀ پهلوی را  می‌توان به سه دوره تقسیم کرد:  برای نخستین بار در زمان ظل‌السلطان چهل‌ستون به‌واسطۀ داشتن چند شیء گران‌بها مورد بازدید عمومی قرار گرفت، اما فکر برپایی یک موزۀ رسمی در آن از سال 1310 ش مطرح شد. سپس اقدامات اساسی و ترمیمی در حوزه‌های مختلف صورت پذیرفت و  این بنا توانست با مفهوم رسمی موزه به کار خود ادامه دهد.

A Document Analysis on the Establishment of Chihil Sutūn Museum Garden in Isfahan

Museums, as centers of preserving a nation’s culture and history, are not recognized as individual institutions in real world. They stand in need of a multidimentional description based on the effective temporal, spatial, historical, and social contexts that have shaped their establishment as museums. Such previously undiscussed information both reveals the true identity of the museum and supports the society in guiding people and introducing historical and cultural heritage to them. Nevertheless, very few studies have investigated the subject of museums.The present study uses the descriptiveanalytical research method in an attempt to provide answers for the following question: “What historical and executive measure have been taken to establish the garden of Chihil Sutūn as a museum?”  The library method and official governmental documents have been used to collect data for this research.Effective measures adopted in the process of turning Chihil Sutūn into a museum since the time of Ẓil alssulṭān Qājār up until the Pahlavī period can be divided in three stages: The garden was first opened to the public during the time of Ẓil alssulṭān, because it was home to a couple of valuable items, but the idea of establishing an official museum was first drawn in H.S. 1310/A.D. 1931. Later, fundamental and restorative operations were conducted in different fields and the building resumed to function as an official museum.