نقش سیاسی حاجب در دورۀ اول خلافت عباسی (132232ق) مطالعه موردی: خاندان ربیع
|
|
|
|
|
|
|
|
نویسنده
|
اشکواری محمدجعفر ,موسوی زهرا
|
|
منبع
|
تاريخ و فرهنگ - 1397 - دوره : 50 - شماره : 1 - صفحه:67 -87
|
|
چکیده
|
دوره اول خلافت عباسی (132232ق) با دیوانسالاری منسجم و قدرتمند همراه بود که در آن، وزیر و حاجب از منصب‌های مهم و بانفوذ به شمار می‌رفت. حاجبان که در آغاز پرده‌دار بودند، وظایف و اختیارات گسترده‌ای گرفتند و در وقایع مهم مانند جانشینی خلفا نیز تاثیرگذار شدند. خاندان ربیع در این دوره در مقام وزیر و حاجب نقش مهمی در وقایع سیاسی ایفا کرد و حتی اسباب سقوط خاندان برمکی را فراهم ساخت. پژوهش حاضر به واکاوی نقش و جایگاه حاجب در دورۀ اول خلافت عباسی با تاکید بر خاندان ربیع می‌پردازد. یافته‌های این پژوهش که به شیوۀ توصیفی تحلیلی و با استفاده از مفهوم پاتریمونیال بوروکراتیکِ ماکس وبر انجام شده، نشان می‌دهد که رشد سریع دیوانسالاری، نفوذ بیش‌ازحد دیوانیان، بدگمانی حاکم و درنهایت برکناری یا قتل افراد را به دنبال داشت که این موضوع دربارۀ نفوذ ربیع و فضل بن ربیع و سرانجام آن‌ها صادق است.
|
|
کلیدواژه
|
حاجب، خاندان ربیع، دورۀ اول عباسی، حاکمیت پاتریمونیال بوروکراتیک
|
|
آدرس
|
دانشگاه زنجان, ایران, دانشگاه زنجان, ایران
|
|
پست الکترونیکی
|
zmousavi@znu.ac.ir
|
|
|
|
|
|
|