بررسی عملکرد ده ساله و تحلیل جرگه دانشگاه ها و موسسات پژوهشی در حوزه اطلاع سنجی کشور

پژوهش حاضر با بهره مندی از شاخص های تحلیل شبکه های اجتماعی به بررسی شبکه ی هم تالیفی دانشگاه ها و موسسات پژوهشی کشور در حوزه ی اطلاع سنجی طی سال های 1381 تا 1391 می پردازد. پژوهش حاضر از نوع کاربردی بوده و از شاخص های علم سنجی و تحلیل شبکه های اجتماعی جهت مطالعه شبکه هم تالیفی دانشگاه ها و موسسات پژوهشی استفاده شده است. جامعه این پژوهش از تعداد 779 مقاله فارسی و انگلیسی تشکیل شده که در زمینه های مختلف سنجش کمی طی سال های 1381 تا 1391 منتشر شده و در ویراست چهارم کتابسنجی علم سنجی که در اسفند 1391 از سوی پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران منتشر شده، نمایه شده اند. ماتریس هم تالیفی شبکه مذکور نخست با استفاده از برنامه مایکروسافت اکسل تهیه و سپس جهت ترسیم و تحلیل شبکه هم تالیفی به نرم افزارهای تحلیل شبکه های اجتماعی یو.سی.آی.نت و وی.او.اس.ویوور انتقال یافته است. بررسی عملکرد دانشگاه ها و موسسات پژوهشی کشور در حوزه اطلاع سنجی با استفاده از شاخصه های مختلف تولید، مرکزیت و مشارکت نشان می دهد که دانشگاه های تهران، علوم پزشکی تهران، آزاد اسلامی، تربیت مدرس، شاهد، شهید چمران اهواز، مرکز منطقه ای اطلاع رسانی علوم و فناوری و مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور از مهم ترین و مرکزی ترین جایگاه در شبکه هم تالیفی دانشگاه ها در حوزه مذکور برخوردارند. بیشترین تعداد تالیف مشترک در شبکه مورد بررسی به ترتیب به دانشگاه تربیت مدرس دانشگاه شاهد، دانشگاه پیام نور مرکز منطقه ای اطلاع رسانی علوم و فناوری، و دانشگاه شاهد مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور تعلق داشته است.بررسی جرگه های تشکیل دهنده شبکه هم تالیفی دانشگاه ها نشان می دهد که شبکه مذکور از 12 جرگه با حداقل اندازه 5 تشکیل شده است. دانشگاه های تهران و آزاد اسلامی با عضویت در 7 جرگه در بیشترین تعداد زیرگروه ها مشارکت داشته اند. عضویت و مجاورت دانشگاه ها و موسسات پژوهشی کشور به زیرگروه های مختلف شبکه هم تالیفی دانشگاه ها نیز در این پژوهش مورد بررسی قرار گرفته است.

Performance and Clique Analysis of the Iranian Universities and Research Institutions Informetrics: 10 Years Study

Objective: The current research aims to investigate the coauthorship network of Iranian universities and research institutions in informetrics research during 20022012 using social network analysis. Methodology: Using scientometric approach and social network analysis measures, this paper studies coauthorship network of Iranian universities and research institutions in informetrics research. The research population includes 779 articles published in both English and Persian and indexed in 4th edition of scientometrics bibliography during 20022012. First, the coauthorship matrix of institutions was drawn by using excel software second, the UCINET and VOSviewer software were utilized for data analysis. Findings: Results revealed that institutions like Tehran University, Tehran University of Medical Sciences, Islamic Azad University, Tarbiat Modares University, Shahed University, Shahid Chamran University of Aheaz, Regional Information Center for Science and Technology, and National Research Institute for Science Policy play the most important and central roles in the informetrics collaboration network based on productivity, centrality, and collaboration measures. The highest number of coauthored papers in this network have been written by the following pairs of institutions: ampldquoTarbiat Modares University Shahed Universityamprdquo, ampldquoPayame Noor University Regional Information Center for Science and Technologyamprdquo, and ampldquoShahed University National Research Institute for Science Policyamprdquo respectively. Conclusion: Results of the clique analysis showed that this network is made of 12 cliques with at least 5 institutions. Tehran University and Islamic Azad University were in the highest number of subgroups of the network with 7 cliques.