بررسی عوامل انگیزشی و سازمانی موثر بر شکل‌گیری رفتار تسهیم دانش میان کارکنان: مطالعه موردی در یک مرکز تحقیق و توسعه صنعتی

تسهیم دانش یک قابلیت اساسی در مراکز تحقیق و توسعه صنعتی می‌باشد زیرا از طریق آن کارکنان می‌توانند در به‌کارگیری دانش، نوآوری و نهایتاً مزیت رقابتی سازمان مشارکت داشته باشند. تسهیم دانش اثربخش میان کارکنان می‌تواند به طور قابل ملاحظه‌ای بر زمان، هزینه و کیفیت فعالیت‌های تحقیق و توسعه در چنین سازمان‌هایی تاثیر بگذارد. بنابراین هدف از این تحقیق بررسی عوامل انگیزش فردی و سازمانی موثر بر شکل‌گیری رفتار تسهیم دانش در یک مرکز تحقیق و توسعه صنعتی از طریق ترکیب دو نظریه رفتار برنامه‌ریزی شده و نظریه مبادله اجتماعی می‌باشد. روش تحقیق از نوع توصیفی ـ پیمایشی بوده و ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه می‌باشد. برای آزمون فرضیه‌ها نیز از روش حداقل مربعات جزئی (pls) استفاده شد. نتایج تجزیه و تحلیل 85 داده گردآوری شده از جامعه آماری اثر منفی ادراک از دست دادن قدرت دانش و اثر مثبت ادراک لذت بردن از کمک به دیگران و ادراک افزایش شهرت را بر نگرش نسبت به تسهیم دانش تایید نمود. همچنین نتایج تحقیق نشان داد که نگرش نسبت به تسهیم دانش و هنجارهای ذهنی منجر به افزایش قصد تسهیم دانش در کارکنان شده و این قصد در نهایت موجب افزایش رفتار تسهیم دانش در کارکنان می‌شود. علاوه بر این، نتایج تحقیق از اثر معنادار عوامل سازمانی جوّ سازمانی و تسهیلات فناوری اطلاعات و ارتباطات به ترتیب بر هنجارهای ذهنی و کنترل رفتاری درک شده حمایت نمود. در نهایت با توجه به یافته‌های تحقیق، توصیه‌هایی برای شاغلان حرفه‌ای در حوزه مدیریت دانش به منظور ترغیب تسهیم دانش میان کارکنان در مراکز تحقیق و توسعه صنعتی به همراه پیشنهادهایی برای محققان آتی جهت پوشش شکاف‌های تحقیق حاضر ارائه خواهد شد.

Examining the effects of motivational and organizational determinants on knowledge-sharing behavior (Case study in an industrial research and development center)

Knowledge sharing is a fundamental ability in industrial research and development centers through which employees can contribute to knowledge application, innovation, and ultimately the competitive advantage of the organization. Effective knowledge sharing among employees may considerably impact duration, cost and quality of research and development activities in such organizations. Therefore, this paper is aimed at examining the effects of motivational and organizational determinants in forming knowledgesharing behavior in an industrial research and development center through synthesizing theory of planned behavior and social exchange theory. A descriptivesurvey methodology was conducted and a questionnaire developed for data gathering. Partial Least Squares (PLS) method also used to test research hypotheses. Result of analyzing 85 questionnaires indicated that individuals’ attitudes toward knowledge sharing are positively affected by perceived enjoyment in helping others and perceived reputation enhancement, while negatively affected by perceived loss of knowledge power. It is also revealed that attitude toward knowledge sharing and subjective norms significantly determine intention to share knowledge, which then determines knowledge sharing behavior. In addition, research findings supported the positive effects of organizational climate and information and communication facilities as organizational determinants on subjective norms and perceived behavioral control, respectively. At last, based on research findings, some practical implications for knowledge management practitioners to foster knowledge sharing in industrial research and development centers suggested and research opportunities for future researchers to fill this research’s gaps proposed.