ربط عینی و ربط ذهنی در نظام‌های اطلاعاتی (تحلیلی بر ربط در بازیابی اطلاعات)

دامنه مباحث میان فلاسفه از دو موضع عین‌گرایی و ذهن‌گرایی به مبحث ربط نیز، که از مباحث بنیادین طراحی و ارزشیابی نظام‌های اطلاعاتی است، کشیده می‌شود. درک ما از موضوع ربط و چرایی دستاوردهای موجود در ادبیات آن بدون درک صحیح از این بحث‌های بنیادین کامل نخواهد ‌بود. این پژوهش ضمن مروری اجمالی بر این دو دیدگاه تلاش کرده به‌گونه‌ای آن دو را جمع‌بندی نماید که برای نظام‌های اطلاعاتی مورد نیاز و پذیرش باشد و با رویکردی انتقادی، پارادایم ذهن‌گرایانه حاکم بر ادبیات ربط را مورد بررسی قرار دهد. روش: پژوهش حاضر به روش کتابخانه‌ای با مطالعه منابع موجود در کتابخانه‌ها و جستجوی مقالات در پایگاه‌های اطلاعاتی مرتبط با موضوع پژوهش و تحلیل متون، تدوین یافته ‌است. یافته‌ها: این پژوهش نشان می‌دهدکه بازنگری واقع‌گرایانه و معتدل‌تری در مباحث ربط ضرورت دارد، به‌ترتیبی که نقش دو عنصر نظام و متخصصان نیز مورد غفلت واقع نگردد. همچنین، ضمن معرفی ربط چهریزه‌ای، پیشنهاد شده‌ است ذهن و عین‌گرایی نه‌تنها به‌عنوان رویکرد در طراحی نظام اطلاعاتی، بلکه در تعریف ربط وارد شده و مورد بازشناسی قرار گیرند.