نقش فهرست‏های کتابخانه‏ای در جلب مشارکت اجتماعی کاربران: راهکارهای موجود و میزان پیروی فهرست‏های پیوسته کتابخانه‏های دانشگاهی از آنها

فهرست‏های کتابخانه‏ای از جمله مهم‏ترین واسطه‏های میان کاربران و مراجعان کتابخانه با مجموعه کتابخانه‏ها و مراکز اطلاع‏رسانی به‌شمار می‏آیند. امروزه فناوری‏های نوین و در راس آنها وب 2، کتابخانه 2 و فهرست‏های 2 این امکان را فراهم نموده‏اند تا مشارکت هر چه بیشتر کاربران را جلب نمایند. در مقاله حاضر به‌عنوان مرحله اول پژوهش، با بررسی محتوای متون، مجموعه‏ای از عناصر مرتبط با افزایش امکان مشارکت کاربران در فهرست‏های رایانه‏ای شناسایی ‏شد. در مرحله بعدی پژوهش، با استفاده از سیاهه ‏وارسی حاصل از عناصر شناسایی‌شده، 7 فهرست‏ پیوسته مورد استفاده در 45 دانشگاه جامع وزارت علوم مورد ارزیابی قرار گرفت. از میان فهرست‏های مورد مطالعه، فهرست‏های ثنا در هر دو بخش امکانات جستجو و امکانات اجتماعی از وضعیت بهتری برخوردار بود. در مرتبه‏های بعدی، به‌ترتیب پاپیروس و سیمرغ به ‌لحاظ برخورداری از امکانات و قابلیت‏های جستجو در وضعیت نسبتاً خوبی قرار داشتند. این در حالی است که از نظر امکانات اجتماعی، به‌ترتیب فهرست‏های پارس‏آذرخش و پروان بعد از فهرست ثنا قرار ‏گرفتند. فهرست‏های اوراکل، پروان و پیام در امکانات جستجو و سیمرغ از نظر برخورداری از امکانات اجتماعی نسبت به سایرین ضعیف‏تر بودند. در مجموع، فهرست‏های مورد مطالعه به ‌لحاظ برخورداری از امکانات جستجو در وضعیت متوسط و به‌ لحاظ برخورداری از امکانات اجتماعی در وضعیت ضعیفی قرار داشتند.