تحلیل کیفی پایگاه‌های نشر علمی براساس ابعاد نظام نشر علمی

هدف از این پژوهش، تحلیل مولفه ها و شاخص های نشر علمی در پایگاه های نشر علمی از منظر مولفه های دسترسی، ارتباطات، کنترل، زیرساخت، زبان، منابع اطلاعاتی(مواد)، پشتیبانی، فناوری، اقتصاد، ارزیابی ،آموزش، اخلاق و شاخص های آن ها بود. پژوهش حاضر از نوع کیفی بود و جامعه آن با استفاده از تحلیل محتوای متون علمی شناسایی شد. در مجموع 73 پایگاه نشر علمی شناسایی شد و نمونه آن بر اساس فراوانی و تایید خبرگان به 12 پایگاه رسید که شامل پایگاه های آرشیو، دواج، الزویر، اشپرینگر،گوگل اسکالر، پاب مد، نیچر، وب او ساینس، اسکوپوس، مرکز اطلاعات سلامت، کنسرسیوم محتوای علمی اسپارک و آمازون (بخش منابع علمی) بود. ابزار این پژوهش شامل سیاهه وارسی بود که بر اساس مولفه ها و شاخص های نظام نشر علمی استخراج شد. یافته ها حاکی از این بود که تمامی مولفه های دسترسی، ارتباطات، کنترل، زیرساخت، زبان، منابع اطلاعاتی(مواد)، پشتیبانی، فناوری، اقتصاد، ارزیابی،آموزش و اخلاق در پایگاه های نشر علمی مورد توجه قرار گرفته اند و اختلاف پایگاه ها در کاربست شاخص های نشر علمی است. نتایج پژوهش نشان داد برخی مولفه هایی نظیر فناوری، پشتیبانی وکنترل و شاخص های آن ها دراین پایگاه‌ ها اهمیت یکسانی دارند؛ در حالی که با توجه به نوع، قدمت و سیاست کلی هر پایگاه، در میزان اهمیت شاخص های برخی مولفه ها؛ مانند آموزش، اقتصاد و منابع اطلاعاتی؛ در میان پایگاه ها اختلاف هایی نظیر شیوه آموزش، تامین منابع مالی و قالب های اطلاعاتی نیز مشاهده شد.

qualitative analysis of the scholarly publication system dimensions in the scholarly publication databases

the main object of this study is analyzing the components and indicators of the scholarly publication system in the scholarly publication databases in terms of access, communication, control, infrastructure, language, materials (information resources), support, technology, economics, evaluation, education, ethics and their characteristics. the research community has been identified by content analyzing and 73 databases were extracted, based on the frequency and approval of experts the sample limited to 12 scholarly publication databases. these include the arxiv, doaj, elsevier, springer, google scholar, pubmed, nature, web of science, scopus, national institutes of health (nih), sparc (scholarly publishing and academic resource coalition), and amazon databases. the checklist designed to study these databases is taken from the scholarly publication system dimensions. research findings show that all components have been considered in publication databases and the difference between them returned in scholarly publication indicators. however, according to the type, age and general policy of the databases, some indicators of components; like education, economics, and information resources has not received enough attention, in all databases, some components such as technology, support and control and their indicators have an equal importance.