تحلیل حرکات چشم کاربران و نقش توانمندی‌های آن‌ها هنگام تعامل با رابط کاربر وب‌سایت‌ها

هدف پژوهش حاضر شناسایی هرگونه تاثیر قابلیت‌های کاربران، از جمله سبک‌های یادگیری، سواد اطلاعاتی و یا سواد رسانه‌ای بر نحوه انجام حرکات چشمی آن‌ها حین تعامل با رابط کاربر وب‌سایت‌ها بر اساس فرضیه چشم-ذهن است.این پژوهش به ‌روش آمیخته و با رویکرد توضیحی متوالی انجام شد. جامعه پژوهش، دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه فردوسی مشهد بودند. نمونه‌گیری آزمودنی‌ها (جامعه پژوهش) از طریق روش‌های آمیخته متوالی و به‌صورت نمونه گیری در هر لایه بود. سرانجام، تعداد 20 نفر آزمودنی به‌عنوان نمونه نهایی در دو مرحله گردآوری داده‌های پژوهش حضور یافتند. برای گردآوری اطلاعات از ابزارهای مختلف و متنوعی مانند پرسشنامه استاندارد سبک یادگیری »فلدر و سولومن »، پرسشنامه سواد اطلاعاتی و سواد رایانه‌ای و نشست تعاملی با استفاده از دستگاه ردیاب چشمی استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها و آزمون فرضیه‌ها از آمار توصیفی و استنباطی استفاده شد. این پژوهش همبستگی بالا میان توانمندی سواد رایانه‌ای با سواد اطلاعاتی در دانشجویان را نشان داد. همچنین، برخی توانمندی‌های آزمودنی‌ها می‌توانست بر حرکات چشم در فرایند تعامل با رابط کاربر وب‌سایت تاثیرگذار باشد. بین سواد اطلاعاتی و حرکات چشم رابطه وجود داشت. مدت خیره‌‌شدن برای آزمودنی‌هایی که سطح سواد اطلاعاتی بالایی داشتند، از افرادی که سطح سواد اطلاعاتی کمتری داشتند، بیشتر بود. آزمودنی‌هایی که سبک یادگیری حسی داشتند، تعداد خیره‌‌شدن بیشتری را تجربه کردند. برای افرادی که »سبک پی‌درپی » داشتند، مدت خیره‌‌شدن‌ها بیشتر بود، اما تعداد خیره‌‌شدن‌ها به‌علت خطی نگاه کردن به رابط کاربر، کمتر از »سبک سراسری » بود. آزمودنی‌هایی که سواد اطلاعاتی پایین و سبک یادگیری انعکاسی داشتند، تعداد خیره‌شدن‌های بیشتری را در صفحه تجربه کردند. افرادی که سبک یادگیری کنشی و سواد اطلاعاتی بالا داشتند، مدت زمان بیشتری را در خیره‌‌شدن به صفحه صرف می‌کردند. آزمودنی‌های با سواد اطلاعاتی پایین، تعداد خیره‌شدن فراوان‌تری نسبت به افراد با سواد اطلاعاتی بالا داشتند.با بررسی حرکات چشم کاربران مشخص شد که رابط کاربر می‌تواند بر حرکات چشم آن‌ها اثرگذار باشد. در فرایند تعامل، حرکات چشم کاربران از مولفه ‌های کلی‌تر به مولفه‌های جزئی‌تر تغییر می‌کرد. به‌طور کلی، مشخص شد که سطح سواد اطلاعاتی ممکن است در حین تعامل با وب‌سایت، حرکات چشم کاربر را هدفمند کرده و چگونگی پردازش اطلاعات رابط کاربر را تحت تاثیر قرار ‌دهد. همچنین، سبک یادگیری بر حرکات چشم کاربران در حین تعامل اثرگذار بود.

Analysis of users’ Eye movementes and their capabilities’ role during Interaction with Website Interfaces

The purpose of this study is to identify any possible effect of users rsquo; capabilities, such as learning styles, information or computer literacy, on their eyemovements during interaction with website interfaces, based on eyemind hypothesis.This research was carried out through explanatory sequential mixed method. The research population was postgraduate students of Ferdowsi University of Mashhad. Sampling was done through sequential mixed method by sampling in each layer (multilevel). Finally, 20 subjects were selected. During data gathering, various tools and approaches such as Felder and Soloman Learning Style questionnaire, Information literacy and computer literacy questionnaire, interactive sessions using eye tracker were used. Descriptive and inferential statistics were used to analyze the data and test the hypotheses.The findings of this study showed a high correlation between computer literacy and information literacy of students. Eye movements of users during interaction with website interfaces was influenced by users rsquo; capabilities. There was a relationship between information literacy and eye movements. The fixation duration was higher for subjects with higher information literacy than those with less information literacy. Subjects with a sensory learning style experienced a greater fixation count. Yet for those who had a sequential style, the fixation duration was longer, but the fixation count due to the linear look at the user interface was less than the global style. Subjects with lower information literacy and reflective learning style experienced more fixation counts. Those with active learning style and high information literacy had longer fixation durations. Subjects with lower levels of information literacy had more fixation count than those with higher information literacy.By examining the eye movements of the users in this research, it was determined that the user interface can affect the eye movement of the users. In the process of interaction, the users rsquo; eye movements changed from more general elements to more complex elements. In general, it was found that the level of information literacy may direct users rsquo; eye movements, while interacting with website, and affect how information is extracted from the interface. Also, the learning style affected the movement of the eyes of the users during the interaction.