شناسایی، اولویت بندی و مدل سازی عوامل موثر بر پیاده سازی حکمرانی فناوری اطلاعات اثربخش با استفاده از روش دلفی فازی، دیمتل فازی و فرآیند تحلیل شبکه ای

امروزه با توجه به اهمیت و گسترش به‌کارگیری فناوری اطلاعات، بسیاری از سازمان‌ها شاهد بروز مشکلات و تناقضاتی در رابطه با عدم برآورده شدن نیازهای کسب‌وکار با توجه به حجم بالای سرمایه‌گذاری در زمینه فناوری اطلاعات هستند. یکی از دلایل این تناقض نبودِ همسویی بین راهبرد فناوری اطلاعات و راهبرد کسب‌وکار و در نتیجه، عدم پیاده‌سازی حکمرانی فناوری اطلاعات اثربخش است. ‌از این ‌رو، مهم‌ترین هدف پژوهش پیشِ ‌رو ارائه مدلی در راستای شناسایی و رتبه‌بندی عوامل موثر بر حکمرانی فناوری اطلاعات است. به این منظور، از رویکرد ترکیبی »دیمتل « و »ای‌اِن‌پی « فازی استفاده شده است. در این پژوهش، داده‌های 20 نفر از خبرگان حوزه فناوری اطلاعات از طریق پرسشنامه گردآوری می‌شود. بنابراین، روش پژوهش بر مبنای ماهیت و گردآوری داده‌ها توصیفی از نوع پیمایشی و از نظر هدف، توسعه‌ایکاربردی است. این پژوهش جهت تحقق اهداف و پاسخ به سوال‌های پژوهش در سه فاز اصلی انجام گردید. در مرحله اول، با مرور ادبیات و ارزیابی نتایج مطالعات، زمینه برای شناسایی و استخراج جامع عوامل و زیرعوامل موثر بر حکمرانی فناوری اطلاعات و دسته‌بندی آن‌ها فراهم شد. در ادامه، به‌منظور غربال‌سازی متغیرهای شناسایی‌شده، تکنیک دلفی فازی مورد استفاده قرار گرفته و با نظرسنجی خبرگان، دسته‌بندی 21 زیرعامل‌ کلیدی در بین 7 عامل اصلی تایید شده است. در مرحله دوم، روابط درونی بین عوامل اصلی با استفاده از روش «دیمتل » فازی محاسبه و جانمایی شبکه ترسیم گردیده است. در نهایت، «دیمتل » و «ای‌اِن‌پی » فازی ترکیب شده و به‌منظور وزن‌دهیِ عوامل و رتبه‌بندی آن‌ها از روش «ای‌اِن‌پی » فازی استفاده شده است. از ﻧﺘﺎیﺞ ﻣﻬﻢ ﺗﺤﻘﯿﻖ، ﺷﻨﺎﺳﺎیﯽ ﻋﻮاﻣﻞ ﻋﻠّﯽ و مدل‌سازی عوامل موثر بر پیاده‌سازی حکمرانی فناوری اطلاعات در سازمان‌هاست. اولویت‌بندی ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺬﮐﻮر ﻧﺸﺎن می‌دهد ﮐﻪ در ﻣﯿﺎن عوامل اﺻﻠﯽ ﺗﺤﻘﯿﻖ، جایگاه فناوری اطلاعات در ساختار سازمانی در وزن‌دﻫﯽ ﺑﺎ ﺗﺤﻠﯿﻞ شبکه‌ای دارای‌ رتبه اول است. ﺑﺎ روش «دیمتل » ﻧﯿﺰ عامل استراتژی فناوری اطلاعات با بیشترین بردار خروجی به‌عنوان تاثیرگذارترین عامل، و حمایت و مهارت‌های مدیران ارشد در حوزه فناوری اطلاعات با بیشترین مجموع بردار خروجی و ورودی به‌عنوان پرتعامل‌ترین عامل شناسایی شده است.

Identifying, Prioritizing and Modeling the Affecting Factors on the Implementation of Effective Information Technology Governance Using Fuzzy Delphi, DEMATEL and Analytic Network Process

Today, due to the importance and expansion of the use of information technology, many organizations are witnessing problems and inconsistencies regarding the nonfulfillment of business needs due to the high volume of investment in information technology. One of the reasons for this discrepancy is the lack of alignment between the IT strategy and the business strategy, and therefore the lack of effective implementation of information technology governance. Therefore, the most important goal of this research is to provide a model for identifying and ranking the factors affecting IT governance. For this purpose, combined approach of fuzzy DEMATEL and fuzzy ANP has been used. In this study, the data of 20 experts in the field of information technology is collected through a questionnaire. Therefore, the research method is descriptive survey based on the nature and data collection and in terms of purpose, it is a practical development. In order to achieve the goals and answer the research questions, this research has been done in three main phases. In the first stage, by reviewing the literature and evaluating the results of studies, a context for the comprehensive identification and extraction of factors and subfactors affecting IT governance and their classification is provided. Following, for the screening the identified variables, fuzzy Delphi technique has been used and with the opinion of experts, the classification of 21 key subfactors among the 7 main factors have been confirmed. In the second step, internal relationships between the main factors are calculated using fuzzy DEMATEL method and the location of the network is plotted. Finally combined DEMATEL and fuzzy ANP and fuzzy ANP method has been used to weigh the factors and rank them. One of the most important results of the current research is to identify the causes and prioritize the effective factors in implementing information technology governance in organizations. These priorities indicate that, among other factors, the position of information technology in organizational structure in the weight of networks analysis has the first priority. Also, by DEMATEL method the IT strategy factor with the highest output vector has been identified as the most influential factor and the support and skills of senior IT managers with the highest total output and input vector have been identified as the most interactive factor.