پردازش نظام‌مند قانون: مطالعه موردی قانون پیشگیری و مقابله با تقلب در تهیه آثار علمی

قانون مجموعه‌ای از گزاره‌های نهادی است که کنش‌هایی را برای کنشگران ملزم، منع، یا مجاز می‌کند. شناخت این گزاره‌های نهادیِ زبان-محور به فهم بهتر فرایندها و طراحی خط‌ شی‌‌هایی کاراتر کمک می‌کند. با این حال، پیچیدگی‌های زبانی موجود در متن این گزاره‌ها پردازش آن‌ها را با چالش‌هایی مواجه ساخته است. برای غلبه بر این مشکلات در این مقاله روشی نظام‌مند مبتنی بر ابزار گرامر نهادی برای پردازش قوانین در زبان فارسی ارائه می‌شود. ابزار گرامر نهادی در تحلیل گزاره‌ها از یک ساختار عمومی نحوی شامل پنج مولفه «ویژگی »، «تکلیف »، «هدف »، «شرایط »، و «وگرنه » بهره می‌گیرد. از این میان، مهم‌ترین مولفه که باید با توجه به ویژگی‌های زبان فارسی به‌عنوان زبان زمینه‌ای در این پژوهش بیشتر مد نظر قرار گیرد، مولفه تکلیف است. در این راستا با بررسی پیشینه و مطالعه قوانین موجود، مصادیق بیان تکلیف در زبان فارسی در قالب افعال وجهی، جمله‌های اسنادی، و جمله‌های خبری شناسایی و بر حسب نوع تکلیف دسته‌بندی می‌شوند. سپس، مولفه‌های موقعیت کنش و روابط آن‌ها با یکدیگر به‌صورت نظام‌مند مشخص می‌گردد. در نهایت، روش نظام‌مند پیشنهادی برای تحلیل قانون پیشگیری و مقابله با تقلب در تهیه آثار علمی به‌کار بسته می‌شود.

Systematic Analysis of Law: A Case study of The Iranian Law on Preventing and Confronting Misconducts in Scientific Works

Law is a set of institutional statements that oblige, prohibit, or authorize actions for actors in different situations. Understanding these languagebased institutional statements will help to better understand processes and design more efficient policies. However, the linguistic complexities contained in the text of these propositions have made it difficult to process them. In order to overcome these problems, this paper presents a systematic way of processing rules in Persian language based on institutional grammar tool. Institutional grammar tool uses a general syntactic structure, including the five components: ldquo;attributes rdquo;, ldquo;deontic rdquo;, ldquo;aim rdquo;, ldquo;conditions rdquo;, and ldquo;or else rdquo;. ldquo;Attribute rdquo; is any kind of value that separates the actors subject to the institutional statement from other actors. ldquo;Deontic rdquo; expresses possible (permitted), must (obligatory), and must not (forbidden) meanings. ldquo;Aim rdquo; describes the action and consequence that the deontic component is concerned with. ldquo;Conditions rdquo; refer to variables that specify the time and place that an action is permitted, obligatory, or forbidden. ldquo;Or else rdquo; relates to the consequence of noncompliance. The most important component that should be considered more due to the characteristics of Persian language as the contextual language of this research is the ldquo;Deontic rdquo; component. In this regard, by examining the literature and studying the existing laws, the examples of expressing the deontic component in Persian language in the form of modal verbs, linking sentences and declarative sentences are identified and classified according to the different types of deontic. Finally, the proposed systematic method is used for analysing the law on preventing and combating fraud in carrying out scientific works. The results of this analysis indicate some shortcomings in this law. For example, some of the main actors who can contribute to the process of preventing fraud in scientific works have been neglected. The ldquo;or else rdquo; component has not been explicitly stated in many statements which may decrease the effectiveness of these statements as they may be treated as a norm, which are not obligatory, instead of rules. The results of this analysis led to a better understanding of the law and the identification of its shortcomings, which could be used for further corrections.