ترسیم ساختار فکری حوزه علم اطلاعات و دانش شناسی ایران بر اساس تحلیل هم رخدادی واژگان

پژوهش حاضر با هدف ترسیم ساختار حوزه علم اطلاعات و دانش‌شناسی ایران در »پایگاه استنادی علوم جهان اسلام «، در دو دوره زمانی پنج‌ساله طی سال‌های 1385 تا 1394 انجام ‌شده است. این پژوهش از لحاظ هدف، از نوع پژوهش‌های کاربردی علم‌سنجی بوده و با استفاده از روش تحلیل هم‌رخدادی واژگان انجام گرفته است. جامعه پژوهش را 2467 مقاله تشکیل می‌دهند که در مجله‌های علمیپژوهشی حوزه علم اطلاعات و دانش‌شناسی ایران در »پایگاه استنادی علوم جهان اسلام « نمایه شده‌اند. برای تجزیه و تحلیل و آماده‌سازی داده‌ها و همچنین ترسیم نقشه‌ها از نرم‌افزارهای »اس‌پی‌اس‌اس «، »بیب‌اکسل « و »یوسی‌آی‌نت « استفاده شده است. یافته‌های پژوهش نشان داد که در بازه زمانی اول، 7 خوشه و در بازه زمانی دوم، 13 خوشه موضوعی تشکیل شده است که در هر دو دوره زمانی خوشه علم‌سنجی مهم‌ترین خوشه است. با وجود همپوشانی نسبی بین موضوعات دو دوره، موضوعات در دوره دوم از تعداد و وسعت بالاتری برخوردار بودند. در هر دو دوره زمانی مورد بررسی، کلیدواژه »دانشگاه « به‌ترتیب با فراوانی 82 و 149 پرتکرارترین کلیدواژه به شمار می‌آید. کلیدواژه‌های »نشریات « و »کتابخانه‌های دانشگاهی « با فراوانی 54 و 108 به‌ترتیب در دوره اول و در دوره دوم در جایگاه بعدی قرار دارند. از تفاوت‌های اصلی موضوعات دوره دوم نسبت به دوره اول حضور موضوعات مرتبط با فناوری اطلاعات نظیر »کتابخانه دیجیتال «، بیش از گذشته است.

Mapping Intellectual Structure of Knowledge and Information Science in Iran based on Co-word Analysis

Using a coword analysis, this study aims to map the intellectual structure of Iran Knowledge and Information Science (KIS) in Islamic World Science Citation Database (ISC) during two 5year periods from 2006 to 2015. This is an applied scientometric research which uses coword analysis. The research population consists of 2467 articles which have been published in the KIS journals and indexed in the ISC. SPSS, BibExcel and UCInet are utilized for preparing and analyzing data and also for visualizing maps. Findings showed that in the first time period (20062010), 7 clusters, and in the second time period (20112016), 13 clusters were formed which in both time periods, ldquo;scientometric cluster rdquo; is the most important one. Despite the relative overlap between clusters of the two periods, the topics in the second period were of a higher number and breadth. In both periods of study, ldquo;university rdquo; is the most frequent keyword with 82 and 149 occurrences, respectively. ldquo;Journals rdquo; is the next frequent keyword in the first period, and ldquo;academic libraries rdquo; in the second period, with the occurrences of 54 and 108, respectively. The more emphasis on the IT related issues, such as digital libraries, in the second period is one of the main differences between the two time periods.