ارزیابی تطبیقی کارایی ساختار فراداده نظام‌های شناسگر دیجیتالی

در سال های اخیر، به دلیل مشکلاتی که «یوآراِل» به عنوان شناسگر در محیط دیجیتالی در حوزه های ثبات و یکتایی مواجه شد، توجه به نظام های شناسگر دیجیتالی به عنوان یک راه حل پایدار شناسایی اشیاء اطلاعاتی در محیط های دیجیتالی در حال افزایش است. تنوع زیاد موجودیت های دیجیتالی موجب شده که نظام های شناسگر دیجیتالی به منظور افزایش سطح دقت و تفکیک پذیری شناسایی این موجودیت ها در حوزه خود، به سمت ایجاد ساختارهای مدل داده عملیاتی، یا به بیان دقیق تر ساختارهای فراداده ای مبتنی بر مدل های مفهومی روی آورند. بر این مبنا، هدف پژوهش حاضر ارزیابی کارایی ساختارهای فراداده نظام های شناسگر دیجیتالی است. به منظور دستیابی به این هدف، بر مبنای روش ارزیابی روشنگرانه، فرایندی شامل دو گام طراحی و اجرا شد. در گام اول، اقدام به طراحی چارچوب پایه ارزیابی کارایی ساختار فراداده به روش »دلفی « شد. چارچوب پایه ارزیابی استخراج شده در این گام شامل 10 شاخص کارایی تشکیل دهنده چارچوب از جمله: سطح تفکیک پذیری شناسایی انواع اشیاء، وجود انواع فراداده توصیفی، راهبری و ساختاری، استفاده از دیکشنری داده، سطح بالای استاندارسازی و ثبات فراداده، تعامل فراداده، تعادل بین دقت و سادگی فراداده و لزوم شناسایی موجودیت های پیوندی در فراداده (ایجاد شبکه های پیوندی) است. درگام دوم، با استناد به چارچوب پایه طراحی شده، اقدام به ارزیابی تطبیقی 6 نظام شناسگر دیجیتالی مطرح در سطح جهان به روش »تاپسیس « شد. نتایج این ارزیابی نشان داد که نظام »دی اُ آی « از بیشترین کارایی در ساختار فراداده خودبرخوردار است. نظام های »یو سی آی « و »آ رک « به ترتیب، کارایی نسبتاً کمی در این مولفه دارند و نظام های »هندل «، »یوآراِن « و »پی یوآراِل « به علت عدم توجه به ساختارهای فراداده، هیچ انطباقی با چارچوب پایه کارایی این مولفه ندارند. در تحلیل این نتایج نیز مشخص شد که از مهم ترین دلایل کارایی بالای نظام »دی اُ آی « در مقایسه با دو نظام دیگر، توجه آن به شاخص های فراداده ساختاری در شکل کلی و ایجاد شبکه های پیوندی ارجاعات و منابع موجودیت های شناسایی شده در شکل خاص است. نتایج این پژوهش می تواند مورد استفاده کاربران و مجریان این نظام ها و همچنین، پژوهشگران این حوزه قرار گیرد.