روش ابن بابویه در نقد حدیث (بررسی مهم‌ترین شاخصه‌های رویکرد نقادانه شیخ صدوق به حدیث)
|
|
|
|
|
|
|
|
نویسنده
|
جلالی مهدی
|
|
منبع
|
علوم قرآن و حديث - 1393 - دوره : 46 - شماره : 13 - صفحه:65 -89
|
|
|
|
|
چکیده
|
ابن بابویه (شیخ صدوق) رئیس المحدثین و شخصیت نامدار حدیثی شیعه در سده چهارم و آثار قلمی او بالغ بر300 کتاب و رساله بوده است. او که دانشمند زبردستی است در عرصه حدیث به شکل عام و در حوزه نقد حدیث به شکل خاص معیارها و ملاکاتی دارد که رهیافت‌ها و الگوهایی را به مثابه نقشه راه و سرمشق کار در خود نهفته دارند. برای نیل به تصویر نسبتاَ دقیق وکامل‌تری ازشاکله‌های شخصیت برجسته علمی ابن بابویه، شناخت الگوها، معیارها و روش او در قلمرو نقدالحدیث و مطالعه علمی آن سودمند و در حوزه مطالعات حدیث‌شناسی دارای اهمیت دارد؛ زیرا بررسی و شناخت مزبور ازجمله می‌تواند برای حدیث‌پژوهان حاوی درس‌هایی سودمند و الگوهایی کاربردی و رهیافت‌هایی عالی فراسوی درک و دریافت بهتر و مطمئن‌تر حدیث باشد. اندیشه‌های نقادانه ابن‌بابویه درباره احادیث و روایات، نه یک‌جا بلکه در مطاوی آثارش قابل بازیابی است. دراین مقاله اندیشه‌ها، روش و رویکرد انتقادی شیخ صدوق در گستره «نقدالحدیث» در مواردی چون «اخبار تقیه آمیز»، «زیادات احادیث»، «تحریفات حادث در اخبار و روایات»، «احادیث متفرد و غیر مندرج در اصول کهن شیعه»، «گرایش‌های فرقه‌ای و مذهب راویان»، «نام و مسمای القاب و کنیه‌ها»، «روایات معدول عنه»، «روایات واخبار اهل سنت»، «اخبار راویان واقفی مذهب»، «متفردات برخی راویان»، «مقوله سند برخی اخبار مشهور» و... مورد مطالعه قرارگرفته و بررسی و ارزیابی شده‌اند.
|
|
کلیدواژه
|
حدیث ,نقد حدیث ,ابن بابویه ,معیارها ,رهیافت‌ها ,روش و رویکرد
|
|
آدرس
|
دانشگاه فردوسی مشهد, دانشیار دانشگاه فردوسی مشهد, ایران
|
|
پست الکترونیکی
|
a.jalaly@ferdowsi.um.ac.ir
|
|
|
|
|
|
|