اثبات گستردگی و حاکمیت «نقل لفظ» بر حدیث شیعه در پرتوِ «کتاب‌محور» بودن آن

چگونگی ثبت احادیث به‌گاه صدور، یکی از مباحث بنیادین در تاریخ حدیث شیعه است. ازجمله پرسش‌های مهم این است که راویان به ثبت و انتقال عین الفاظ صادرشده از معصومان(ع) اقدام می‌کرده‌‌‌اند یا هدفشان تنها انتقال معنا و مفهوم اصلی ایشان بوده است. تمرکز بر واقعیات حاکم بر تاریخ حدیث شیعه، با رویکرد کتاب‌محوری، گستردگی و اصالت و حاکمیت نقل لفظ بر حدیث شیعه را نشان می‌دهد. حدیث شیعه که در پرتوِ مدیریت معصومان(ع) بر بستر کتابت و در قالب کتاب‌های حدیثی پیش می‌رفته، با کمترین آسیب در دریافت و انتقال حدیث روبه‌رو بوده است و ازاین‌رو «نقل به معنا»، که با نقل شفاهی حدیث پیوند تنگاتنگ داشته، در حدیث کتاب‌محور شیعه کمترین ظهور و بروز را داشته است. افزون‌بر آن، احادیث مرتبط با شیوۀ انتقال احادیث را می‌توان نشانهٔ دیگر اصالت نقل لفظ در حدیث شیعه دانست. پدیدۀ «اختلاف متن احادیث» نیز که در نگاه ابتدایی شاهدی برخلاف ادعای مذکور است، نظر به بستر و اسباب پیدایش آن، دلالتی بر گسترۀ نقل معنا و حاکمیتش بر حدیث شیعه ندارد.

proving the extensiveness and predominancy of the word transmission in the shia hadith

one of the fundamental topics in the history of shia hadiths is the manner of recording hadiths at the time of issuance. some important questions are: have the narrators recorded and transmitted the exact words quoted by the infallibles (as), or did they intend to convey only their main meaning and concept? the focus on the realities governing the history of shia hadiths by using a book-based method shows the extensiveness, authenticity, and predominance of the word transmission in shia hadiths. hadith of shia which has been written and flowed in the forms of hadith books under the supervision of the infallibles (as), has faced the lowest damage in the process of its receiving and transmitting. so, the meaning transmission which has a close connection with oral narrating, has had the least occurrence in the book-based hadith of shia. in addition, the hadiths concerning the manner of transmitting the narrations can be considered as another indication of the authenticity of the word transmission in shia hadith. although at first glance, the issue of difference in the text of hadiths is evidence against the foregoing claim, by considering the field and causes of its occurrence, it becomes clear that it doesn’t signify the scope and predominance of the meaning transmission in shia hadith.