مطالعۀ انتقادی نظریۀ معناشناسی مستقل فرازهای قرآنی

درک صحیح معنای هر جمله و فراز قرآنی، متوقف بر درک مجموع قرائن پیوسته و سیاق آیات است؛ چنان‌که در محاورات عرفی نیز کشف مقصود گوینده از هر جمله، متوقف بر درک مجموع قرائن است. این در‌حالی است که برخی در خصوص قرآن کریم ادعا کرده‌اند که افزون بر معنای درون‌سیاقی برای هر فراز قرآنی، معنایی فراسیاقی نیز در هر فراز وجود دارد که با جدا کردن آن فراز از سیاق و سایر قرائن، به دست می‌آید. بر اساس این دیدگاه، انبوه معانی از فرازهای تقطیع‌شدۀ قرآن کریم قابل استخراج خواهد بود که انتساب آن‌ها به قرآن کریم به عنوان مقاصد الهی، بیانگر ضرورت ارزیابیِ اعتبار این ادعاست. بر اساس تحقیق انجام شده، تنها آن دسته از معانی فراسیاقی که در چارچوب دلالت‌های زبانی و ضوابط عقلائی تعمیم قرار داشته باشند، معتبر دانسته می‌شود که البته اعتبار این‌گونه دلالت‌ها، به قرآن کریم اختصاص ندارد و در همۀ متن‌ها و سخنان بشری، معتبر شناخته می‌شود؛ اما معانی فراسیاقی بی‌ضابطه و ناشی از تقطیع یک فراز و آیه از جایگاه خود، فاقد اعتبار علمی و شرعی دانسته می‌شود؛ چنان‌که این‌گونه معانی، در متن‌ها و سخنان بشری نیز بی‌اعتبار به شمار می‌آیند. ارزیابی دلایل مطرح شده برای نظریۀ معناشناسی مستقل فرازهای قرآنی نیز گواه این حقیقت است که این ادله، نسبت به معانی فراسیاقی بی‌ضابطه، توان اثبات مدعا را ندارند.

The Theory of Independent Semantics of the Quranic Phrases: Critical Study

In the customary conversations, discovering the speaker’s intention depends on the comprehension of all evidence. In the same way, to achieve the correct understanding of the Quranic sentences and verses, all the attached indications as well as the verses context should be considered.  However, regarding each of the Quranic phrases, some have claimed that besides the contextual meaning, there is a transcontextual meaning too; it can be obtained by separating the phrase from the context and other indications. According to this view, many meanings can be obtained from separated phrases that are considered as the divine objectives of the Holy Quran. So, it is necessary to evaluate the validity of this claim. The findings of this study suggest that only those transcontextual meanings are regarded as valid that are within the framework of the linguistic denotations and the rational rules of the generalization. Of course, the validity of such meanings is not exclusively related to the Holy Quran and they are considered valid in all the human texts and speeches. Also, like any human text and speech, transcontextual meanings that are unregulated and obtained from separation of a Quranic phrase and verse from its context have no scientific and religious validity. Moreover, the evaluation of the given arguments of the theory of independent semantics of the Quranic phrases indicates that concerning the unregulated transcontextual meanings, these arguments can’t prove the claim.