تحلیل برنامه درسی قصد شده واجرا شده دوره راهنمایی براساس مولفه‌های آموزش صلح یونسکو

هدف این پژوهش بررسی برنامه درسی قصد شده و اجراشده مقطع راهنمایی تحصیلی بر اساس مولفه‌های هفت گانه مورد نظر یونسکو در زمینه آموزش صلح است. این مولفه‌ها عبارتند از: حقوق بشر و دموکراسی، تعاون و همبستگی، حفظ فرهنگ‌ها، خود و دیگران، انترناسیونالیسم، حفاظت از محیط زیست و معنویت. روش پژوهش در بخش تحلیل برنامه درسی قصد شده تحلیل محتوا و در قسمت تحلیل برنامه درسی اجرا شده از نوع تحقیقات توصیفی ـ پیمایشی است. ابزار جمع‌آوری اطلاعات دو چک لیست محقق ساخته جهت تحلیل محتوا و مشاهده رفتار معلم بود. نمونه پژوهش در بخش اول شامل محتوای کلیه دروس کتاب‌های اجتماعی، فارسی، دینی و تاریخ سه پایه مقطع راهنمایی بوده است. همچنین در بخش دوم، از طریق نمونه‌گیری تصادفی ـ طبقه ای، 60 کلاس درس تعلیمات اجتماعی مدارس شهر ارومیه به عنوان نمونه تحقیق انتخاب شده است. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات بخش تحلیل محتوا روش آنتروپی شانون و قسمت برنامه درسی اجرا شده آمار توصیفی واستنباطی آزمون t تک گروهی و تحلیل واریانس مورد استفاده قرار گرفته است .نتایج این پژوهش در بخش تحلیل محتوا نشان می‌دهد که مولفه‌های آموزش صلح یونسکو درکتاب‌های درسی مورد نظر چندان مورد توجه نبوده است. بیشترین توجه مربوط به مولفه تعاون و همبستگی است که در محتوای دروس کتاب اجتماعی دارای بیشترین فراوانی و در محتوای دروس کتاب تاریخ دارای کمترین فراوانی است. همچنین کمترین میزان توجه، مربوط به مولفه‌های دموکراسی وحفاظت از محیط زیست است که کتب اجتماعی و دینی بیشترین وکتاب فارسی کمترین دروس را به مولفه دموکراسی اختصاص داده است. نتایج به دست آمده از چک لیست مشاهده رفتار معلم نیز حاکی از آن است که معلمان در انجام مهارت‌های یاددهی ـ یادگیری لازم در زمینه آموزش صلح ضعیف‌تر از حد متوسط عمل می‌کنند و تنها در مولفه معنویت معلمان در حد متوسط عمل کرده‌اند.