تحلیل محتوای کتاب علوم تجربی پایه پنجم ابتدایی بر مبنای الگوی حل مساله‌ دیویی

پژوهش حاضر درصدد ارزیابی محتوای کتاب علوم تجربی پایه‌ پنجم ابتدایی بر مبنای دیدگاه حل مساله‌ دیویی است. ملاک تحلیل محتوا، مراحل حل مساله از دیدگاه دیویی و مهارت‌های ضروری آن است. تحلیل رویکرد عمومی کتاب به حل مساله با استفاده از تکنیک ویلیام رومی و مطالعه‌ رویکرد کتاب به مراحل و مهارت‌های ضروری حل مساله مطابق دیدگاه دیویی، به وسیله‌ دو چک لیست مراحل حل مساله و مهارت‌های ضروری حل مساله با پایایی 5/87 درصد انجام شد. یافته‌های پژوهش حاکی از آن است که در کتاب نسبت به حل مساله، مراحل و مهارت‌های آن کم توجهی شده است؛ در سازمان‌دهی محتوا، تنها 3 درس از 11 درس کتاب چارچوب ارایه‌ محتوا، و فعالیت‌های آن با مراحل حل مساله انطباق دارد. لذا زمینه‌ساز تدریس به شیوه‌ حل مساله نیست. مهارت‌های ضروری حل مساله نیز که در 10 مولفه‌ مهارت‌های مشاهده، طبقه‌بندی، اندازه‌گیری، کاربرد ابزار، جمع‌آوری اطلاعات، فرضیه‌سازی و پیش‌بینی، تفسیر یافته‌ها و نتیجه‌گیری، تشخیص متغیر‌ها، برقراری ارتباط، ارزیابی و طراحی تحقیق طبقه‌بندی شده، موردکم توجهی است و به طور یکنواخت نیز به کار گرفته نشده‌اند و تفاوت آنها طیفی از 0 تا 37 فراوانی را شامل می‌شود. بیشترین توجه به مهارت تفسیر، استنباط و نتیجه‌گیری و کمترین توجه نسبت به مهارت‌های تشخیص متغیرها و ارزیابی است. سایر مهارت‌ها نیز با فراوانی نامتوازن و نامتعادل میان این دو حیطه پراکنده هستند.