مقایسه پیشرفت تحصیلی و نسبت برون‌داد به درون‌داد (کارایی) و فرایند در چند استان منتخب بر اساس مطالعه تیمز

آگاهی از میانگین پیشرفت‌تحصیلی استان‌ها یکی از درخواست‌های سیاست‌گذاران از مطالعات بین‌المللی است که به دلیل معرف نبودن نمونه‌ برای تعمیم‌های استانی و حجم کمِ نمونه‌ در بیشتر استان‌ها امکان پاسخ‌گویی به آن وجود نداشت. با‌این‌حال، با تغییر طرح نمونه‌گیری از مطالعۀ تیمز در سال 2015 و اختصاص طبقات نمونه‌گیریِ جداگانه به شش استان بزرگِ شهر تهران، شهرستان‌های تهران، خراسان رضوی، خوزستان، اصفهان، و فارس و افزایش تعداد مدارس این استان‌ها امکان ارائه برآوردهای استانی برای این استان‌ها فراهم شده است. در این مطالعه پیشرفت‌تحصیلی ریاضی و علومِ دانش‌آموزان پایه‌های چهارم و هشتم این استان‌ها مقایسه و روند تغییرات عملکردی آن‌ها از سال 2015 نیز بررسی شد. علاوه‌براین، با توجه به متغیرهای مربوط به درون‌داد و فرایند، دو نسبت برون‌داد به درون‌داد (کارایی) و فرایند برای هر استان محاسبه شد. نتایج مشخص کرد که در هر دو درس و دو پایه شهر تهران،‌ اصفهان، و فارس به ترتیب بالاترین پیشرفت‌تحصیلی را نشان دادند، پس از آن‌ها شهرستان‌های تهران، خراسان رضوی و سایر استان‌ها قرار گرفته و در انتها خوزستان در همۀ حوزه‌های مورد بررسی پایین‌ترین عملکرد را نشان داد. در مقایسه نسبت‌های برونداد به درون‌داد (کارایی) و فرایند تقریباً همین جایگاه‌ها حفظ شد ولی شهرستان‌های تهران شرایط خوبی در نسبت برون‌داد به فرایند و به‌خصوص در کارایی نشان داد. در نسبت برون‌داد به فرایند جایگاه فارس پایین‌تر بود. به‌طور کلی، این مطالعه ضمن مشخص کردن شرایط برخی از استان‌ها در کیفیت یادگیری نشان داد که لزوماً ضعف در منابع و درون‌دادها نمی‌تواند توجیه‌گر ناکامی برخی از استان‌ها در دسترسی به اهداف آموزشی باشد.

comparison of achievement, output-input (efficiency), and output-process ratios in some provinces based on timss

estimating provinces’ achievement based on timss and pirls is one of the demands of educational policy-makers, which is not possible due to some technical issues such as non-representative samples and small size of samples in most provinces. however, this has become feasible by changing the sampling design from timss 2015 and assigning separate stratum to each large province; i.e. tehran city, tehran province, razavi khorasan, khuzestan, isfahan, and fars. in the present study, the mathematics and science achievements of students in these provinces were compared in fourth and eighth grades as well as trends of achievements from 2015 to 2019. furthermore, the provinces were compared in two series of variables that related to input and process. on the basis of these variables, two ratios were calculated: output-input (efficiency) and output-process ratios. the results showed that tehran city, isfahan, and fars, respectively, had the highest mathematics and science achievements in both grades, afterwards, tehran province, razavi khorasan, and other provinces were located in the next ranks and after all, khuzestan was in the last rank. similar ranks were observed in output-input (efficiency) and output-process ratios, except tehran province that revealed better ranks in these ratios. furthermore, fars showed lower ranks in output-process ratio. in general, results indicated that learning quality has varied among the provinces, in addition, although there are variations in resources and inputs, these conditions can not totally account for poor performance in some provinces.