سنجش رویکردهای غالب آموزش زبان؛ مطالعه برنامه‌های درسی آموزش زبان در دوره ابتدایی

هدف از پژوهش حاضر، بررسی برنامه‌های درسی آموزش زبان فارسی (محتوا، روش و سازوکارهای یادگیری) در دوره ابتدایی است. پژوهش از لحاظ هدف، کاربردی و از لحاظ شیوه گردآوری داده‌ها، توصیفی پیمایشی است. جامعه آماری شامل معلمان پایه اول و دوم ابتدایی است که در مدارس ابتدایی شهرستان سنندج در سال تحصیلی 95-94 فعالیت داشتند که با استفاده از روش نمونه‌گیری به شیوه تصادفی خوشه‌ای انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده‌ها پرسشنامه محقق ساخته در این پژوهش ابزار شامل پرسشنامه محقق ساخته ایست که مبتنی بر پرسشنامه رایج حوزه آموزش زبان با عنوان سنجش رویکردهای آموزش زبان (alea) است. برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها از شاخص‌های آمار توصیفی شامل جداول و توزیع فراوانی، میانگین، انحراف استاندارد و نیز در سطح آمار استنباطی از آزمون تحلیل عاملی اکتشافی، anova، تحلیل واریانس یک‌راهه، آزمون t تک نمونه‌ای و آزمون بارتلت (با نرم‌افزار spss19) بهره گرفته شد. عوامل و مولفه‌های برنامه‌های درسی آموزش زبان فارسی در پایه اول و دوم ابتدایی از دیدگاه معلمان در برنامه درسی اجرا شده با استفاده از روش تحلیل عاملی اکتشافی استخراج شدند که با توجه به بار عاملی و ساختار مفهومی و نظری گزاره‌های تشکیل‌دهنده پرسشنامه با تاکید بر گزاره‌های با بیشترین بار عاملی به ترتیب با عناوین روش‌های آموزش ذاتی؛ روش‌های آموزش اکتسابی؛ محتوای موضوعی اکتسابی؛ محتوای موضوعی ذاتی؛ محتوای موضوعی تعاملی؛ سازوکارهای یادگیری تعاملی؛ سازوکارهای یادگیری ذاتی؛ روش‌های آموزشی تعاملی؛ و سازوکارهای یادگیری اکتسابی نام‌گذاری شدند. نتایج نشان می‌دهد که دیدگاه معلمان ابتدایی برای عامل سازوکارهای آموزشی در رویکرد تعاملی در مقایسه با رویکرد اکتسابی تفاوت معنادار بیشتری داشته و دیدگاهشان احتمالاً به ترتیب به رویکرد تعاملی و سپس رویکرد اکتسابی نزدیک‌تر است. هم‌چنین معلمان در عامل محتوای موضوعی دیدگاهشان به ترتیب شامل رویکردهای ذاتی، تعاملی و اکتسابی است.

Measuring the Most Valuable approaches of language Education; Studying of Language Teaching Curricula in Elementary School

The purpose of this research was to study education curriculum (content, methods and mechanisms of learning) in elementary schools. The research in terms of purpose and method of data collection are application and descriptive survey, respectively. The statistical population comprised first and second grade teachers in Sanandaj city primary schools. In this study, random cluster sampling was used. The instrument used in this study is a researcher made questionnaire, which is derived from the common language education questionnaire entitled “Assessment of Language Education Approaches(ALEA)”. Data were analyzed using descriptive statistics and frequency tables, mean, and standard deviation and then, in inference statistics level, exploratory factor analysis, ANOVA, ttest one sample, and Bartlett test was used. Factors and components of the basic education curriculum in the first and second Persian language elementary teachers’ views on curriculum implementation were extracted by exploratory factor analysis, which according to the load factor and the conceptual and theoretical structure of questionnaire statements with an emphasis on statements with the highest load factor were called inherent teaching methods, acquired teaching methods, acquired subject content, inherent subject content, interactive subject content, interactive learning mechanisms, inherent learning mechanisms, interactive teaching methods and learning mechanisms, respectively. The results of this research show that: the views of elementary teachers for interactive teaching mechanism in comparison with adaptive approach has been more significant and their view is likely to be closer to interactive approach and adaptive approach, respectively. Also, teachers for subject content factor, their views including the inherent, interactive and acquired approaches, respectively. Thus, their view is closer to inherent, interactive and adaptive approaches, respectively.