فراتحلیلی کیفی بر پژوهش‌های انجام شده در زمینه موک (دوره‌های فراگیر گسترده آن لاین و باز)

از سال 2008 تاکنون، موک به‌عنوان یک ابزار آموزشی توسط موسسات آموزشی و آموزش عالی به فراوانی مورد استفاده قرار گرفته و استقبال از آن چشمگیر بوده است. نه فقط موسسات آموزشی از آن به‌عنوان یک ابزار آموزشی اثربخش در دوره‌های آموزشی و پژوهشی خود استفاده کرده‌اند بلکه پژوهشگران مختلفی نیز به بررسی موک از زوایای مختلفی پرداخته‌اند. پژوهش حاضر درصدد بود تا تصویر جامعی از سیمای این پژوهش‌ها ارائه دهد. به‌منظور نیل به این هدف، از فراتحلیل کیفی استفاده شد و 40 پژوهش که هرکدام به‌نوعی به بررسی و واکاوی جنبه‌های مختلف موک پرداختند، ارزیابی و بررسی شدند. یافته‌های این پژوهش نشان داد که پژوهش‌های انجام شده هم از حیث ساختاری و روش‌شناختی و هم از حیث محتوایی دارای ویژگی‌های برجسته‌ای بودند که باید مد نظر قرار داد. جهت‌گیری نظری بیش از نیمی از پژوهش‌ها مبتنی بر پارادایم پیوندگرایی بود که این مسئله را القا می‌کند که اگر نظام آموزشی و آموزش عالی کشورمان درصدد پیاده‌سازی و کاربست موک در آموزش‌های خود است لازم است تا نگاه ساختارگرایانه و سنتی خود را تغییر داده و به سمت نگاه مبتنی بر گفتمان، تعامل، خلق دانش و آموزش و یادگیری از طریق فرایندهای در حال شدن حرکت کنند.