تحلیل محتوای کتاب‌های علوم اجتماعی دوره ابتدایی بر اساس رویکرد زمینه محور

هدف پژوهش حاضر تحلیل محتوای کتاب‌های علوم اجتماعی پایه سوم و چهارم دوره ابتدایی بر اساس مولفه‌های رویکرد زمینه محور است. روش تحقیق در پژوهش حاضر، تحلیل محتوا است. جامعه آماری این پژوهش کتاب‌های علوم اجتماعی دوره ابتدایی در سال تحصیلی 94-93 است. حجم نمونه این پژوهش شامل کتاب‌های علوم اجتماعی پایه سوم و چهارم دوره ابتدایی است. ابزار جمع‌آوری داده‌ها در این تحقیق فرم تحلیل محتوا است که این فرم با توجه به مولفه‌های رویکرد زمینه محور تهیه شده است. به‌منظور تعیین روایی ابزار تحقیق از دیدگاه صاحب‌نظران و متخصصان تعلیم و تربیت استفاده گردید. پایایی ابزار تحقیق با استفاده از فرمول هولستی 0.90 محاسبه گردید. برای تحلیل محتوای کتاب‌های علوم اجتماعی پایه‌های سوم و چهارم ابتدایی از یک فرم کدگذاری شده استفاده گردید، در مرحله اول واحدهای فعال و غیرفعال کتاب‌های علوم اجتماعی دو پایه مشخص گردید، در مرحله دوم واحدهای غیرفعال حذف گردید و در مرحله بعد واحدهای فعال بر مبنای مولفه‌های رویکرد زمینه محور کدگذاری شدند و در مرحله بعد داده‌های حاصل از یافته‌های تحقیق با استفاده از آمار توصیفی مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفت. نتایج این تحقیق نشان داد که در هر دو کتاب به رویکرد زمینه محور به‌طور متوسط توجه شده است. در هر دو کتاب مورد تحلیل به مولفه‌های رویکرد زمینه محور به‌طور نامتعادل توجه شده است. در هر دو کتاب به مولفه‌های یادگیری معنادار، کسب شایستگی علمی، ایجاد موقعیت‌های حل مسئله بیشتر از سایر مولفه‌ها توجه شده است و به مولفه‌های درگیر شدن دانش‌آموزان در کارهای گروهی و فراهم ساختن زمینه پرورش استدلال علمی بسیار کم توجه شده است.