برآورد مولفه‌های (کو)واریانس صفات کیفیت تخم‌مرغ در مرغان بومی فارس

موفقیت اقتصادی گله های مرغ تخم گذار تجاری و بومی تا حدود زیادی به کیفیت تخم مرغ بستگی دارد به طوری که کیفیت تخم مرغ یکی ازفاکتورهای مهم درفرآیند جوجه درآوری بوده و باعث افزایش بازارپسندی محصول می شود. این مطالعه با هدف برآورد پارامترهای ژنتیکی صفات کیفی تخم مرغان بومی فارس انجام شد. به همین منظور تعداد 2000 عدد تخم مرغ شجره دار از مرکز مرغ بومی استان فارس جمع آوری و صفات کیفیت داخلی و خارجی تخم مرغ ها اندازه گیری شدند. اثرات محیطی موثر با استفاده از مدل خطی عمومی (glm) توسط نرم افزار sas انجام گرفت. وراثت پذیری صفات با استفاده از مدل حیوانی یک صفتی و هم بستگی های ژنتیکی و فنوتیپی بین صفات با استفاده از مدل حیوانی دو صفتی و به وسیله نرم افزار asreml برآورد شد. وراثت پذیری وزن تخم مرغ و صفات خارجی کیفیت تخم مرغ شامل مقاومت پوسته، وزن پوسته و ضخامت پوسته به ترتیب 21/0، 44/0، 23/0 و 12/0 و صفات داخلی کیفیت تخم مرغ شامل ارتفاع سفیده، وزن سفیده، واحد هاو، وزن زرده و قطر زرده به ترتیب 17/0، 10/0، 17/0، 36/0و 13/0 برآورد شد. هم بستگی ژنتیکی و فنوتیپی وزن تخم با صفات کیفیت خارجی و صفات کیفیت داخلی (بجز هم بستگی ژنتیکی با وزن زرده) مثبت برآورد شد. هم بستگی های فنوتیپی و ژنتیکی بین صفات کیفیت خارجی مثبت و در دامنه بین 04/0 تا 91/0 برآورد شد. وزن زرده دارای ارتباط ژنتیکی منفی با قطر زرده و خصوصیات پوسته (مقاومت پوسته، ضخامت پوسته و وزن پوسته) بود. هم بستگی مقاومت پوسته با صفات ارتفاع سفیده، واحد هاو، وزن زرده و قطر زرده پائین و در جهت منفی بود. نتایج این مطالعه نشان داد که انتخاب در جهت افزایش وزن تخم مرغ به بهبود صفات کیفی تخم مرغ و کاهش وزن زرده در مرغان بومی فارس منجر خواهد شد.