تاثیر مکمل‎سازی خوراکی منابع مختلف سلنیوم بر ظرفیت آنتی‌اکسیدانی کل، فعالیت گلوتاتیون پراکسیداز و پراکسیداسیون لیپیدی منی در خروس‌های مادر گوشتی مسن

مقدمه و هدف: یکی از روش‌ های بهبود در باروری، مکمل‌سازی عناصری نظیر سلنیوم به جیره است. اثرات مکمل‌سازی سلنیوم متفاوت است و شدیداً تحت تاثیر منبع و مقدار سلنیوم جیره قرار می گیرد لذا پژوهش حاضر به منظور تاثیر مکمل سازی خوراکی منابع مختلف سلنیوم بر ظرفیت آنتی‌اکسیدانی کل، فعالیت گلوتاتیون پراکسیداز و پراکسیداسیون لیپیدی منی در خروس‌های مادر گوشتی مسن انجام شد.مواد و روش‌ها: این پژوهش با استفاده از 120 قطعه خروس مادر گوشتی راس 308 با سن 45 هفته در قالب طرح کاملاً تصادفی با 10 تیمار، 4 تکرار و 3 پرنده در هر تکرا اجرا شد. علاوه بر جیره شاهد تنظیم شده بر اساس جدول استاندارد احتیاجات غذایی خروس مادر گوشتی سه منبع مختلف سلنیوم شامل سلنیت سدیم، سلنیوم آلی و نانو بایوکیلات سلنیوم، هر کدام در سه سطح صفر، 0/15، 0/30 و 0/45 میلی‌گرم در کیلوگرم به جیره پایه خروس‌های تیماری افزوده شدند. بعد از دو هفته تغذیه با جیره پایه، خروس‌ها به مدت 40 روز و از ابتدای سن 47 هفتگی تیمارهای آزمایشی را دریافت کردند. هر 10 روز یکبار اسپرم‌گیری به روش مالش شکمی از خروس‌ها صورت گرفت و سپس ظرفیت آنتی‌اکسیدانی کل، فعالیت گلوتاتیون پراکسیداز، پراکسیداسیون لیپیدی منی و غلظت تستوسترون پلاسمای خون در ابتدا و انتهای آزمایش اندازه گیری شد. تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از رویه‌ glm و نرم افزار sas 9.4 (2012) انجام شد.یافته‌ ها: بر اساس نتایج به دست آمده، سطوح 0/30 و 0/45 میلی‌گرم در کیلوگرم سلنیوم از منابع مختلف، موجب بهبود ظرفیت آنتی‌اکسیدانی کل و میزان فعالیت گلوتاتیون پراکسیداز نسبت به گروه شاهد شد. همچنین سطح 0/30 میلی‌گرم در کیلوگرم سلنیوم از منابع سلمکس و نانوبایوکیلات سلنیوم بیشترین میزان فعالیت گلوتاتیون پراکسیداز را نسبت به سایر سطوح سلنیوم از منابع مختلف موجب شدند (0/05≥p). بیشترین مقدار پراکسیداسیون لیپید در گروه‌های شاهد و 0/15 میلی‌گرم در کیلوگرم سلنیت سدیم مشاهده شد. ظرفیت آنتی‌اکسیدانی کل در روز 20 آزمایش در گروه‌های دریافت کننده 0/30 میلی‌گرم در کیلوگرم سلمکس و فعالیت آنزیم گلوتاتیون پراکسیداز در روز 10 آزمایش، گروه 0/30 میلی‌گرم در کیلوگرم سلنیت سدیم بیشترین فعالیت را نشان داد. کمترین مقدار پراکسیداسیون لیپید در روز 20 آزمایش مربوط به گروه 0/30 میلی‌گرم در کیلوگرم نانوبایوکیلات سلنیوم بود. میزان تستوسترون در گروه 0/30 میلی‌گرم در کیلوگرم سلمکس و نانوبایوکیلات سلنیوم نسبت به گروه‌های شاهد و 0/15 میلی‌گرم در کیلوگرم سلمکس به‌طور معنی‌داری بیشتر بود، ولی بین سایر تیمارها تفاوتی مشاهده نشد.نتیجه‌گیری: نتایج نشان داد که شکل آلی سلنیوم (منابع سلمکس و نانوبایوکیلات سلنیوم) نسبت به شکل معدنی (سلنیت سدیم)، در سطح 0/30 میلی‌گرم در کیلوگرم به جیره باعث بهبود عملکرد تولیدمثلی خروس‌های مسن می‎شود.   

the influence of different sources of oral selenium supplementation on the total antioxidant capacity (tac), glutathione peroxidase (gpx) activity, and lipid peroxidation of semen in aged broiler breeder roosters

extended abstractintroduction and objective: supplementation of elements such as selenium into a diet is one of the ways to improve fertility. the effects of selenium supplementation vary and are strongly influenced by the source and amount of dietary selenium. therefore, the present study was conducted to investigate the influence of different sources of oral selenium supplementation on the total antioxidant capacity (tac), glutathione peroxidase (gpx) activity, and lipid peroxidation of semen in aged broiler breeder roosters.material and methods: this research was carried out using 120 broilers aged 45 weeks in a completely randomized design with 10 treatments and 4 replicates and 3 birds in each replicate. the experimental treatments included: the control diet based on standard nutrition requirements of roosters, and adding the following sources of selenium to the basic diet at levels of 0.0, 0.15, 0.30, and 0.45 mg/kg, including sodium selenite, organic selenium, and selenium nano-bio-chelate. after two weeks of feeding with the basal diet, the roosters received the experimental treatments for 40 days from the beginning of the age of 47 weeks. semen was collected by abdominal massage from roosters every 10 days once and then the total antioxidant capacity, glutathione peroxidase activity, semen lipid peroxidation, and plasma testosterone concentration were measured at the beginning and end of the experiment. data analysis was done using the glm procedure of sas 9.4 software (2012).results: it was observed that higher levels of selenium (0.30 and 0.45 mg/kg) improved tac, gpx activity, and decreased lipid peroxidation compared to the control group.  also, the level of 0.30 mg/kg selenium from celemax and bondasel sources led to the highest level of glutathione peroxidase activity compared to other treatments (p≤0.05). the highest amount of lipid peroxidation was observed in the control and 0.15 mg/kg of sodium selenite groups. the highest level of total antioxidant capacity and the highest glutathione peroxidase enzyme activity was observed on day 20 of the experiment in the group receiving 0.30 mg/kg celemax and on day 10 of the experiment in the 0.30 mg/kg sodium selenite groups respectively. the lowest amount of lipid peroxidation on day 20 of the experiment was related to the 0.30 mg/kg bendasel group. testosterone concentration in the 0.30 mg/kg celemax group was significantly higher than the control and 0.15 mg/kg celemax groups, but no differences were observed among other treatments.conclusion: the results showed diet supplementation of 0.30 mg/kg of selenium from organic sources (celemax and bondasel) to the diet improves the reproductive performance of aged roosters.