تاثیر سطوح مختلف کنسانتره بر افزایش وزن، عملکرد رشدی و فراسنجه‌های خونی بره‌های شیرگیری شده نژاد قزل تحت شرایط چرا

مقدمه و هدف: سیستم پرورش بره در مرتع می‌تواند سرعت رشد بهتری را وقتی جیره غذایی با مکمل های کنسانتره همرا باشد فراهم می ‌کند. تغذیه تکمیلی می‌تواند محدودیت خوراک طبیعی را با جایگزینی بخشی از علوفه مرتعی با کنسانتره به ویژه در فصول با بارندگی کم را جبران نماید. به هر‌حال، در دسترس بودن و هزینه‌های بالای خوراک‌های کنسانتره‌ای سبب استفاده‌ی محدود آن‌ها در گله‌داران کوچک‌ شده است. هدف از این پژوهش بررسی سطوح مختلف کنسانتره بر افزایش وزن، عملکرد رشد، فراسنجه‌های خونی و رفتار چرای بره‌های شیرگیری شده نژاد قزل تحت چرا بود.مواد و روش‌ها: این پژوهش با استفاده از 32 راس بره نژاد قزل (میانگین وزن 2/7±29/3) در قالب طرح کاملاً تصادفی با 4 تیمار و 8 تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل 1) شاهد، دسترسی آزاد به چرای مرتعی 2) دسترسی آزاد به چرای مرتعی به همراه 150 گرم مکمل کنسانتره‌ به ازای هر بره در روز، 3) دسترسی آزاد به چرای مرتعی به همراه 250 گرم مکمل کنسانتره‌ای به ازای هر بره در روز و 4) دسترسی آزاد به چرای مرتعی به ‌همراه 350 گرم مکمل کنسانتره‌ به ازای هر بره در روز بودند. برای تعیین افزایش وزن روزانه، بره‌ها در ابتدا و انتهای دوره (64 روزگی)، صبح زود قبل از شروع چرا توزین شدند. رفتار چرای بره‌ها در مرتع به‌صورت مشاهده مستقیم هر 5 دقیقه یک‌ بار در طول دسترسی به مرتع ثبت شد. در انتهای دوره، خون‌گیری موقع ظهر حدود3-4 ساعت پس از چرا از سیاهرگ وداج انجام و نمونه‌ها برای تعیین گلوکز، اوره، پروتئین کل، آلبومین، کلسترول و تری گلیسیرید ارزیابی شدند. جمع‌آوری نمونه‌های مدفوع با کیسه‌های پارچه‌ای ویژه که به کپل دام بسته می‌شدند انجام گرفت.یافته‌ها: تغذیه مکمل کنسانتره‌ سبب بهبود معنی دار افزایش وزن روزانه شد ولی بین سطوح مختلف تغذیه با مکمل کنسانتره تفاوت معنی ‌داری مشاهده نشد. در بین صفات رشد، طول بدن و ارتفاع بدن به‌طور معنی‌داری تحت تاثیر تیمارهای آزمایشی قرار گرفتند. مدت ‌زمانی که بره‌ها صرف چرا در مرتع کردند تحت تاثیر معنی دار تغذیه سطوح مختلف مکمل کنسانتره‌ قرار نگرفت. تغذیه مکمل کنسانتره به‎طور معنی‎داری سبب افزایش قابلیت هضم ماده آلی شد. تغییرات گلوکز خون بره‌ها در طول دوره آزمایشی بین گروه شاهد و تیمارهای دریافت‌ کننده مکمل کنسانتره معنی‌دار بود. سود خالص به‎ازای هر بره نیز در اثر تغذیه با مکمل کنسانتره به‎طور معنی‎داری افزایش یافت.نتیجه‌گیری: تغذیه مکمل کنسانتره‌ در شرایط مرتع در بره‌های قزل سبب افزایش معنی‌دار در عملکرد رشد و نیز با توجه به سود خالص بیشتر از نظر اقتصادی مقرون ‌به ‌صرفه خواهد بود. بر اساس نتایج به‌دست‌آمده تغذیه حداقل روزانه 150 گرم تا 350 گرم مکمل کنسانتره‌ در هنگام پرورش بره‌های قزل در شرایط چرای مرتعی توصیه می‌شود.

the effect of different levels of concentrate supplement on wight gain, growth performance and blood parameters of weaned ghezel lambs under grazing conditions

extended abstractintroduction and objective: the lamb rearing system in the pasture can provide a better growth rate when the diet is accompanied by concentrate supplements. supplementary feeding can compensate the limitation of natural feed by replacing part of pasture fodder with concentrate especially in low rainfall seasons. however, availability and high costs of concentrate diets have caused their limited use by many small farmers. the purpose of this research was to investigate the effect of different levels of concentrate supplement on weight gain, growth performance, blood parameters and grazing behavior of weaned ghezel lambs under grazing conditions.material and methods: this experiment was conducted by using 32 male ghezel lamb (average weight = 29±2.7) in a completely randomized design with 4 treatments and 8 replications. the experimental treatments were 1) a control treatment consisting of free access to pasture grazing, 2) free access to pasture grazing with 150 g of concentrate supplement per day per head, 3) free access to pasture grazing with 250 g of concentrate supplement per day per head and 4) free access to pasture grazing with 350 g of concentrate supplement per day per head. in order to determine the daily weight gain, the lambs were weighed at the beginning and end of the period in the morning before the start of grazing. the grazing behavior of lambs in the pasture were recorded by direct observation every 10 minutes during access to the pasture. at the end of the experiment, blood samples were taken at noon from jagular vein and the samples were evaluated to determine glucose, urea, total protein, albumin, cholesterol and triglyceride. feces samples were collected using special fabric bags that were tied to the animal’s tail.results: the results of the present study showed that concentrate supplement improved the daily weight gain, but no significant difference was observed between different levels of feeding with concentrate supplement. among growth traits, body length and body height were significantly affected by experimental treatments. the amount of time lambs spent grazing in the pasture was not affected by feeding with different levels of concentrate supplementation. supplemental feeding of concentrate increased the digestibility of organic matter. changes in blood glucose of lambs during the experimental period were significant between the control group and the groups receiving the supplemental concentrate. net profit per lamb also increased due to feeding with concentrate supplement. conclusion: the results of the present study showed that feeding ghezel lambs with concentrate supplement in pasture conditions caused a significant increase in growth performance and it will be economical due to more net profit. based on the obtained results, it is recommended to feed at least 150 grams to 350 grams of concentrate supplement daily when rearing ghezel lambs in pasture grazing conditions