تعیین تجزیه‌پذیری شکمبه‌ای ضایعات طبق آفتابگردان و تاثیر سطوح مختلف آن بر قابلیت هضم، فراسنجه‌های خونی و فعالیت جویدن بره‌های پرواری افشاری

مقدمه و هدف: آفتابگردان یک محصول روغنی است اما خود گیاه و ضایعات آن به‎عنوان علوفه دام استفاده می‎شود. این پژوهش جهت بررسی جایگزینی ضایعات طبق آفتابگردان با کاه گندم انجام شد.مواد و روش‌ها: این پژوهش در قالب دو آزمایش صورت گرفت. در آزمایش اول جهت تعیین تجزیه‎پذیری ماده خشک و الیاف نامحلول در شوینده خنثی از سه راس قوچ نژاد دالاق، دارای فیستولای شکمبه‎ای استفاده شد. در آزمایش دوم تعداد 8 راس بره‎ی نر نژاد افشاری با متوسط وزن زنده 4/5±30 کیلوگرم در قالب طرح چرخشی، با تیمارهای صفر، 7، 14 و 21 درصد در جیره مورد آزمایش قرار گرفتند. دراین پژوهش خوراک مصرفی، قابلیت هضم، فراسنجه های خونی، و فعالیت جویدن اندازه‎گیری شد.یافته‌ها: نتایج نشان دادکه درصد تجزیه‎پذیری ماده خشک و الیاف نامحلول در شوینده خنثی در زمان صفر به‌ ترتیب  20/41 و 25/59 درصد و 96 ساعت بعد به بالاترین میزان برابر با 73/47 و 46/40 درصد رسید. در این پژوهش مصرف ماده خشک، تحت تاثیر تیمارهای آزمایشی قرار گرفت (0/003=p). جایگزینی طبق آفتابگردان تا حدودی سبب افزایش قابلیت هضم ماده خشک، ماده آلی و الیاف نامحلول در شوینده خنثی شد ولی معنی‎دار نبود. تیمارهای حاوی طبق آفتابگردان سبب بهبود ضریب تبدیل خوراک شد ولی تفاوت معنی‎دار نبود. بره‎هایی که ضایعات طبق آفتابگردان استفاده کرده بودند نسبت به تیمار شاهد، افزایش وزن بیشتری داشتند. هیچ یک از تیمارهای حاوی ضایعات طبق آفتابگردان، تاثیر معنی‎داری بر فراسنجه‎های خونی بره‌ها نداشتند. فعالیت خوردن، نشخوار و فعالیت کل جویدن تحت تاثیر تیمارهای آزمایشی قرار گرفت (0/01=p). بیشترین فعالیت نشخوار به ازای هر کیلوگرم الیاف نامحلول در شوینده خنثی، مربوط به تیمار شاهد بود. نتیجه‌گیری: به‎طور کلی باتوجه به افزایش وزن روزانه بیشتر تا سطوح 21 درصد در جیره، می‎توان ضایعات طبق آفتابگردان را جایگزین کاه گندم نمود.

determining the ruminal degradability of sunflower head residues and the effect of its different levels on digestibility, blood parameters and chewing activity of fattening afshari lambs

introduction and objectives: sunflower is primarily an oil crop but the plant itself and its crop residues are used as animal feed. this study was to investigate the replacing of sunflower head wastes with wheat straw.material and methods: this research was conducted in the form of two experiments. in the first experiment, in order to determine the degradability of dry matter and neutral detergent fibre (ndf) of sunflower heads, three rams of dalagh breed with rumen fistula were used and in the second experiment, 8 male afshari lambs with an average live weight of 30±4.5 kg were tested in the change-over design with zero, 7, 14 and 21% in the diet. in this research, feed intake, digestibility, blood parameters, and chewing activity were measured.results: the results showed that degradation percentage of dm and ndf was 20.41 and 25.59, respectively at time zero, and at 96 hour later it reached to the highest level of degradation equal to 73.47% and 46.40%, respectively. in this study dry matter intake (dm) was influenced by the experimental treatments (p=0.003). replacing wheat straw with sunflower head improved digestibility of dry matter, organic matter and neutral detergent fiber but not significant. the feed conversion rate was improved with sunflower head treatments but not significant. lambs that were used sunflower head residues, had more weight gain compared to the control group. none of the treatments containing sunflower head residues had a significant effect on blood parameters. eating and chewing activity and whole chewing activity were influenced by the experimental treatments (p=0.01). the highest rumination activity per kg neutral detergent fiber, was related to the control treatment. conclusion: in general, replacing wheat straw with sunflower head residues up to 21 percent in the diet, can be done successfully. in general, according to daily weight gain, sunflower head residues can be replaced up to 21% levels in the diet by wheat straw.