تاثیر سطوح مختلف سبوس جو بر عملکرد، گوارش پذیری مواد مغذی، برخی از فراسنجه های خونی و فراسنجه های شکمبه ای در میش های دالاق

مقدمه و هدف :محدودیت منابع آب و خاک و هم‌چنین واردات اقلام عمده خوراکی مورد استفاده در تغذیه دام، ضرورت بهره‌گیری از منابع خوراکی جایگزین و استفاده از محصولات فرعی صنعتی و کشاورزی در تغذیه دام را نشان می دهد. همچنین دانه های غلات غذای اصلی انسان هستند که با توجه به رشد جمعیت انسان به ویژه در کشورهای در حال توسعه، استفاده از آنها در جیره حیوانات منطقی نیست. به علاوه گزارش شده است که روند تولید غلات در جهان در حال کاهش است. جو یک منبع خوراکی انرژی زا مهمی در کل جهان است و واحد انرژی پایه در استانداردهای تغذیه ای دام می باشد. محتوی انرژی قابل هضم، پروتئین خام، نشاسته و لیزین جو مابین ذرت و یولاف است. دانه جو از برخی جهات شبیه یولاف است، ولی پوشینه دانه جو کوچک تر و به سختی به مغز دانه چسبیده است. به همین سبب باید آن را قبل از تغذیه عمل آوری کرد. به دلیل داشتن پوشینه، میزان الیاف خام دانه جو از دانه‌‌های بدون پوشینه مانند ذرت، سورگوم، گندم و چاودار بیشتر است. جو را باید از نظر ارزش غذایی و مشخصات، حد واسط بین یولاف و دیگر غلات دانست، ولی چگالی آن با ذرت مشابه و هضم نشاسته آن در روده باریک به مقدار ناچیز کمتر از ذرت است. در اغلب ارقام جو، دانه توسط پوشینه ای احاطه شده که 10 تا 14 درصد وزن دانه را تشکیل می دهد. میانگین مقدار پروتئین خام دانه جو نزدیک به 10 درصد ماده خشک است که کیفیت آن پایین بوده و از نظر اسید آمینه لیزین نیز کمبود دارد. پروتئین اصلی اندوسپرم پرولامین است که عمده پروتئین دانه را تشکیل می دهد. در گذشته، تلاش های بسیاری برای به کمینه رساندن استفاده از دانه غلات در جیره غذایی حیوانات با جایگزین های مختلف صورت گرفته است. در راستای استفاده بهینه از محصولات فرعی کشاورزی در تغذیه دام تحقیقات زیادی انجام گرفته که جایگزینی محصولات فرعی نظیر سبوس های غلات به جای دانه غلات موجود در کنسانتره از این قبیل می باشد.مواد و روش ها :به منظور بررسی تاثیر استفاده از سطوح مختلف سبوس جو بر عملکرد، گوارش پذیری مواد مغذی، برخی از متابولیت های خونی و فراسنجه های شکمبه ای در میش های دالاق از 20 راس میش 3 شکم زایش با میانگین وزن 3/7±36 کیلوگرم استفاده شد. این آزمایش در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تیمار و پنج تکرار انجام گرفت. تیمارها شامل: تیمار شاهد (جیره بدون سبوس جو)، تیمار (جیره حاوی 7 درصد سبوس جو)، تیمار (جیره حاوی 14 درصد سبوس جو) و تیمار(جیره حاوی 21 درصد سبوس جو) بودند. خوراک مصرفی و باقیمانده خوراک به صورت روزانه وزن شد و وزن‎کشی دام‎ها هر دو هفته یکبار به صورت ناشتا، پس از 16 ساعت گرسنگی با استفاده از باسکول دیجیتال صورت گرفت و تمامی آنالیزهای آماری این طرح در نرم‌افزار sas نسخه 9/1 انجام شد.یافته ها: استفاده از سطوح مختلف سبوس جو در میش ها اختلاف معنی داری بر افزایش وزن روزانه، وزن نهایی و ضریب تبدیل خوراک ایجاد نکرد. اما مصرف خوراک روزانه تحت تاثیر تیمارهای آزمایشی قرار گرفت. به طوریکه در تیمار مصرف کننده 21 درصد از سبوس جو مصرف خوراک روزانه کاهش می یابد (0/05>p). اختلاف معنی داری در گوارش پذیری ماده خشک، ماده آلی، پروتئین خام، الیاف نامحلول در شوینده اسیدی و عصاره اتری در بین تیمارهای دریافت کننده مقادیر مختلف سبوس جو وجود نداشت (0/05p). جمعیت پروتوزوا در زمان ناشتا و سه ساعت بعداز خوراک ریزی وعده صبح تحت تاثیر تیمارهای آزمایشی قرار نگرفت اما جمعیت پروتوزوآ در شش ساعت بعداز تغذیه صبح در تیمارهای دریافت کننده سبوس جو نسبت به تیمار شاهد کاهش یافت (0/05>p). اختلاف معنی داری در ph شکمبه در زمان های ناشتا، سه و شش ساعت بعداز خوراک دهی صبح در بین تیمارهای دریافت کننده مقادیر مختلف سبوس جو وجود نداشت اما غلظت آمونیاک شکمبه در تیمار دریافت کننده 14 درصد سبوس جو به شکل معنی داری بیشتر از سایر تیمارها بوده است (0/05>p). در بین میش های مصرف کننده سطوح مختلف سبوس جو، اختلاف معنی داری از نظر فراسنجه های خونی گلوگز، کلسترول ، تری گلیسیرید، اوره، پروتئین کل، آلبومین وگلوبولین مشاهده نشد. در رابطه با رفتار مصرف تغذیه ای و فعالیت نشخوار نیز تیمارهای آزمایشی تاثیر معنی داری مشاهده  نشد.نتیجه گیری: با توجه به نتایج به دست آمده از این پژوهش، بدون کاهش یافتن مصرف خوراک و برهم خوردن تعادل شکمبه می توان از سبوس جو تا سطح 14 درصد در جیره میش های دالاق استفاده کرد و با این فرآورده فرعی جو می توان هزینه های جیره میش ها را با جایگزینی غلات درجیره کاهش داد.

the effect of different levels of barley bran on performance, nutrient digestibility, some blood metabolites and ruminal parameters in dalagh ewes

introduction and objective: the limitation of water and soil resources, as well as the import of major food items used in animal nutrition, shows the necessity of using alternative food sources and the use of industrial and agricultural by-products in animal nutrition. also, cereal grains are the main food for humans, and considering the growth of human population, especially in developing countries, it is not logical to use them in animal rations. in addition, it has been reported that the trend of grain production in the world is decreasing. barley is an important source of energy in the whole world and is the basic energy unit in livestock nutritional standards. the content of digestible energy, crude protein, starch and lysine of barley is between corn and oats. barley grain is similar to oats in some ways, but the shell of the barley grain is smaller and hardly attached to the kernel. for this reason, it should be processed before feeding. due to having a coating, the amount of crude fiber in barley is higher than non-coated grains such as corn, sorghum, wheat and rye. barley should be considered intermediate between oats and other grains in terms of nutritional value and characteristics, but its density is similar to corn and its starch digestion in the small intestine is slightly less than corn. in most varieties of barley, the seed is surrounded by a coat that constitutes 10 to 14% of the seed weight. the average crude protein content of barley grain is close to 10% of dry matter, which is of low quality and lacks amino acid lysine. the main protein of endosperm is prolamin, which forms the majority of seed protein. in the past, many attempts have been made to minimize the use of cereal grains in animal diets with different alternatives. in line with the optimal use of agricultural by-products in livestock feeding, a lot of research has been done, which is the replacement of by-products such as cereal bran instead of cereal grains in the concentrate.