مقایسه اسیدیفایر تولیدی برپایه اسیدسیتریک با نمونه تجاری در آب آشامیدنی بر عملکرد، فراسنجه‌های بیوشیمیایی سرم، ph و مورفولوژی روده جوجه‌های گوشتی

مقدمه و هدف: آنتی‌بیوتیک‌ها سبب کاهش جمعیت میکروبی دستگاه گوارش، افزایش مواد غذایی قابل دسترس و در نتیجه بهبود ضریب تبدیل غذایی و وزن جوجه‌های گوشتی می‌شوند. به‌دلیل باقی ماندن آنتی‌بیوتیک‌ها در محصولات تولیدی و انتقال آن‌ها به انسان و بروز مقاومت، استفاده از آن‌ها در بسیاری از کشورها ممنوع شده است. لذا استفاده از جایگزین‌های آنتی‌بیوتیک در صنعت دام و طیور مورد توجه قرار گرفته است که از آن جمله می‌توان به اسیدهای آلی اشاره کرد. اسیدهای آلی با از بین بردن باکتری‌های مضر و ایجاد شرایط تغذیه‌ای برای باکتری‌های مفید منجر به تعدیل فلور میکروبی روده و بهبود عملکرد حیوان می‌شوند. این آزمایش به‌منظور بررسی مقایسه اثرات اسیدیفایر بر پایه اسید سیتریک با نمونه تجاری در آب آشامیدنی بر عملکرد، فراسنجه‌های بیوشیمیایی سرم، ph و مورفولوژی روده جوجه‌های گوشتی انجام شد. مواد و روش‌ها: در این آزمایش از 400 قطعه جوجه گوشتی نر یکروزه سویه راس 308 در قالب طرح کاملاً تصادفی با 5 تیمار، 4 تکرار و 20 قطعه جوجه به‌ازاء هر تکرار استفاده شد. تیمارهای آزمایشی شامل تیمار شاهد دریافت‌کننده آب آشامیدنی بدون افزودن اسیدیفایر و گروه‌های مصرف کننده آب آشامیدنی دارای سطوح مختلف 0/025، 0/05 و 0/075 درصد اسیدیفایر تولیدی و 0/2 درصد اسیدیفایر تجاری بود.  یافته‌ها: نتایج نشان داد که خوراک مصرفی و ضریب تبدیل غذایی طی دوره رشد با افزودن 0/05 درصد اسیدیفایر تولیدی در مقایسه با شاهد کاهش یافت (0/05>p). افزایش وزن جوجه‌های گوشتی در سطح 0/075 درصد اسیدیفایر تولیدی در دوره آغازین و در گروه‌های تحت تیمار با نمونه تجاری در کل دوره در مقایسه با شاهد افزایش یافت (0/05>p). کاهش عددی و معنی‌دار تری‌گلیسرید سرم به ترتیب در تیمارهای حاوی 0/05 درصد و سطوح 0/025 و 0/075 درصد اسیدیفایر و افزایش hdl سرم در تیمار حاوی اسیدیفایر تجاری (0/05>p) در مقایسه با شاهد مشاهده شد. تیمارهای حاوی اسیدیفایر آلکالین فسفاتاز سرم کمتری در مقایسه با شاهد داشتند (0/05>p). کاهش ph دوازدهه و ژژونوم در 42 روزگی، همچنین کاهش عمق کریپت و افزایش ارتفاع پرز ژژونوم در تیمارهای حاوی 0/2 و 0/05 درصد به‌ترتیب از اسیدیفایرهای تجاری و تولیدی در مقایسه با شاهد مشاهده شدند (0/05>p).نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج به دست آمده سطح 0/05 درصد اسیدیفایر تولیدی در آب آشامیدنی جهت بهبود عملکرد و مورفولوژی روده و کاهش ph دستگاه گوارش در جوجه‌های گوشتی توصیه می‌شود.

comparison of manufactured acidifier based citric acid with commercial sample in drinking water on performance, serum biochemical parameters, ph and intestinal morphology of broiler chickens

extended abstractintroduction and objective: antibiotics reduce the microbial population of the gastrointestinal tract, increase the available nutrients, and improve the feed conversion ratio (fcr) and body weight gain (bwg) of broilers. due to the persistence of antibiotics in manufactured products and their transmission to humans, and the emergence of resistance, their use has been banned in many countries. therefore, the use of antibiotic alternatives in the livestock and poultry industry has been considered, including organic acids. organic acids modulate the intestinal microbial and improve animal performance by destroying harmful bacteria and providing nutritional conditions for beneficial bacteria. this study was performed to compare the effects of citric acid-based acidifiers with the commercial samples in drinking water on performance, serum biochemical parameters, ph, and intestinal morphology of broilers.material and methods: in this experiment, 400 one-day-old ross 308 male broiler chicks were allotted to 5 treatments with 4 replicates in a completely randomized design. experimental treatments included control treatment receiving drinking water without an acidifier and groups receiving drinking water with 0.025, 0.05, and 0.075% of produced acidifier and 0.2% of commercial acidifier.results: the results indicated that feed intake (fi) and fcr decreased during the growth period by adding 0.05% of produced acidifier to drinking water compared to the control group (p<0.05). the bwg of broiler chickens increased at the level of 0.075% of the produced acidifier at the stater period and in the groups treated with the commercial sample in the total period compared to the control group (p<0.05). a numerically and significantly decrease in serum triglyceride was observed at treatments containing 0.05 and levels of 0.025 and 0.075% acidifiers respectively. the serum hdl was increased at treatments containing commercial acidifier than the control group (p<0.05). groups receiving acidifiers had lower serum alkaline phosphatase compared to the control group (p<0.05). a decrease in the ph of the duodenum and jejunum in 42 days, as well as a decrease in the crypt depth and an increase in the villus height were observed in treatments containing 0.2 and 0.05% of commercial and produced acidifiers respectively (p<0.05).conclusion: according to the results, the level of 0.05% of produced acidifier in drinking water is recommended to improve the performance, intestinal morphology, and reduce the ph of the gastrointestinal tract in broilers.