تاثیر گیاه دارویی کاکوتی (ziziphora tenuior) بر قابلیت هضم، فراسنجه های خونی، سیستم ایمنی، باکتری های مدفوع و جمعیت نماتد میش

مقدمه و هدف: کاکوتی (ziziphora tenuior) یکی از گیاهان دارویی و معطر است که پراکنش وسیعی در ایران دارد. مطالعه حاضر به‌منظور ارزیابی اثرات گیاه کاکوتی (ziziphora tenuior) بر قابلیت هضم، ماده آلی، فراسنجه های خونی، سیستم ایمنی، میزان باکتری های اشریشیاکولای، لاکتوباسیل ها و کل باکتری های هوازی و نماتد در مدفوع میش های نژاد دالاق می‌باشد. مواد و روش‌ها: بدین منظور 12 راس میش نژاد دالاق با میانگین وزن اولیه 5.0±40 کیلوگرم در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تیمار و چهار تکرار مورد آزمایش قرار گرفتند. تیمارها شامل: 1- جیره پایه بدون افزودنی، 2-جیره پایه با 25 گرم کاکوتی، 3- جیره پایه با 50 گرم کاکوتی در روز برای هر راس بودند. کل دوره آزمایش 44 رور بود که میش ها پس از دو هفته سازگاری به مدت یک ماه با جیره های موردنظر تغذیه شدند. قابلیت هضم ماده خشک و ماده آلی با روش خاکستر نامحلول در اسید محاسبه شد، نمونه تازه مدفوع روزی سه بار از رکتوم هر میش در روز جمع آوری شد. جهت ارزیابی جمعیت میکروبی مدفوع و تعداد تخم انگل ها به روش تصحیح‌شده مک مستر، در روز آخر آزمایش نمونه مدفوع هر حیوان با استفاده از دستکش جمع آوری شد و با قراردادن در مخزن یخ به آزمایشگاه میکروبیولوژی منتقل شد. نمونه گیری خون در انتهای دوره انجام شد. نمونه گیری خون بعداز 16 ساعت گرسنگی قبل از تغذیه صبح در انتهای آزمایش انجام شد. یافته‌ها: نتایج نشان داد که سطوح مختلف کاکوتی تاثیر معنی داری بر قابلیت هضم ماده خشک، قابلیت هضم ماده آلی و جمعیت میکروبی مدفوع نداشت؛ اما کمترین جمعیت باکتری های اشریشیاکولای و لاکتوباسیل ها در تیمار 50 گرم کاکوتی مشاهده شد. سطح 50 گرم کاکوتی باعث افزایش درصد لنفوسیت (p=0.007) و کاهش درصد نوتروفیل (p=0.048)به طور معنی داری نسبت به بقیه تیمارها شد. سطوح مختلف کاکوتی تاثیر معنی داری بر روی گلوکز، کلسترول، اوره، لیپوپروتئین با دانسیته بالا و لیپوپروتئین با دانسیته خیلی پایین نداشت، اما تیمار حاوی 25 گرم کاکوتی بیشترین میزان کاهش تری گلیسرید و لیپوپروتئین با دانسیته بالا خون را داشت. علیرغم عدم معنی داری بالاترین میزان گلوکز، گلبول‌های قرمز، هموگلوبین و هماتوکریت خون در تیمار 25 گرم کاکوتی بود. میزان لیپوپروتئین با دانسیته پایین با افزایش میزان کاکوتی افزایش یافت.نتیجه‌گیری: به طور کلی، به نظر می رسد افزودن کاکوتی به جیره می تواند باعث افزایش ایمنی بدن و بهبود برخی فراسنجه های خونی و جمعیت میکروبی مدفوع شود.

evaluating effects of ziziphora tenuior on digestibility, hematological, serum biochemical indices, fecal bacteria and nematode population of ewes

introduction and objective: ziziphora one of aromatic and medicinal plants that have a wide distribution in iran. this study was to investigate the effects of supplemented different levels of ziziphora tenuior to diet on digestibility, hematological, serum biochemical indices, fecal bacteria and nematode population of dalagh ewes. material and methods: twelve matured dalagh ewes averagely weighting (40 ±0.5 kg) were assigned to a completely randomized design experiment with 3 treatments: 1) basal diet without additive (control), 2) basal diet +25g z. tenuior, and 3) basal diet +50g z. tenuior per day for each animal. the whole period of the experiment was carried out in 44 days, consisting of 14 days for the adaptation period. digestibility of dry matter and organic matter were calculated using acid insoluble ash (aia) method, fresh feces were taken by rectal sampling three times every day from each ewe.  in the last day of experiment, fecal samples from each animal were taken by latex gloves from the rectum then were transferred to sterile containers. the samples were directly transported on ice to the microbiology laboratory. the microbial population was assessed by microbial culture method and the number of parasite eggs in feces was conducted by corrected mcmaster method. blood samples were collected from each animal after 16 hours’ starvation period, before the morning feed, at the end of the experimental period.results: addition of z. tenuior did not significantly affect the dry matter (dm) and organic matter (om) digestibility, serum biochemical indices and fecal bacteria. different levels of z. tenuior had no significant effects on glucose, cholesterol, urea, hdl, ldl. but 25 grams ziziphora treatment had the biggest decline in vldl and triglyceride (p<0.05). it was found that treatment 50g z. tenuior significantly increased the percentage of lymphocytes (p=0.007) and reduced the percentage of neutrophils (p=0.048) compared to other treatments while the differences between other hematological parameters were not significant. conclusion: according to the results mentioned, this experiment indicates that supplementation of ewe diet with z. tenuior could beneficially affect the fecal bacteria and immune status.