اثرات افزودن پری‌بیوتیک مایع و آنتی‌بیوتیک بر عملکرد تولید، کیفیت تخم مرغ، فراسنجه های خونی و عملکرد سیستم ایمنی مرغ‌های تخم‌گذار در دوره پس از تولک

مقدمه و هدف: استفاده از پری‌بیوبیوتیک‌ها در جیره‌های غذایی مرغ‌های تخم‌گذار می‌تواند به عنوان جایگزینی برای آنتی‌بیوتیک‌های محرک رشد عمل کند و اثرات مفیدی بر عملکرد تولید و کیفیت تخم‌مرغ داشته باشد. این آزمایش جهت ارزیابی اثرات افزودن سطوح مختلف پری‌بیوتیک مایع بر عملکرد تولید، کیفیت تخم‌مرغ در دما و زمان‌های مختلف نگهداری، عملکرد سیستم ایمنی هومورال و فراسنجه های خونی مرغ‌های تخم‌گذار در دوره پس از تولک انجام شد. مواد و روش‌ها: بدین منظور تعداد 144 قطعه مرغ تخم‌گذار لگهورن سویه، های لاین w-36 در سن 83 هفتگی در قالب طرح کاملاً تصادفی به 6 تیمار، 4 تکرار 6 قطعه‌ای اختصاص داده شد و جیره‌های آزمایشی به مدّت 6 هفته تغذیه شدند. جیره‌های غذایی آزمایشی عبارت بودند از: 1- جیره شاهد بر پایه ذرت-کنجاله سویا و بدون افزودن پری بیوتیک مایع، 2 الی 5- جیره پایه به همراه افزودن 0/5، 1، 1/5، 2 میلی‌‌لیتر در هر کیلوگرم جیره غذایی پری بیوتیک مایع، 6- جیره پایه به همراه افزودن 500 میلی‌گرم آنتی‌بیوتیک اکسی‌تتراسایکلین در هر کیلوگرم جیره غذایی. صفات عملکرد تولید از قبیل درصد تولید تخم‌مرغ، وزن تخم مرغ، تولید توده‌ای تخم‌مرغ، به صورت روزانه و مصرف خوراک و ضریب تبدیل خوراک به صورت هفتگی محاسبه شد. برای بررسی اثرات استفاده از افزودنی بر صفات مرتبط با کیفیت تخم‌مرغ در دما دمای یخچال (cº4) و دمای اتاق (cº25) و زمان مختلف نگهداری (0، 7 و 14 روز)، در پایان هفته 2، 4 و 6 آزمایش، دو عدد تخم‌مرغ از هر تکرار انتخاب و صفات مرتبط اندازه گیری شد. بررسی عملکرد سیستم ایمنی هومورال با اندازه‌گیری عیار آنتی‌بادی تولید شده بر علیه گلبول قرمز گوسفند (srbc) انجام گرفت. تجزیه و تحلیل داده‌های این آزمایش در قالب طرح کاملاً تصادفی با استفاده از نرم‌افزار آماری sas صورت گرفت. تجزیه واریانس داده‌های صفات کیفیت تخم‌مرغ در قالب طرح کاملاً تصادفی با آرایش فاکتوریل 3×2×6 (6 سطح پری‌بیوتیک مایع و آنتی‌بیوتیک، 2 دمای نگهداری و سه زمان مختلف نگهداری) انجام گرفت.یافته‌ها: نتایج نشان داد که با افزایش پری بیوتیک مایع در جیره غذایی درصد تولید تخم مرغ (0/0057=p) و تولید توده‌ای تخم‌مرغ (0/0013=p) به طور خطی افزایش و ضریب تبدیل خوراک (0/0016=p) به طور خطی کاهش یافت. استفاده از پری بیوتیک مایع تاثیر معنی‌داری بر صفات کیفیت خارجی تخم مرغ از جمله شاخص شکل تخم مرغ، درصد پوسته و ضخامت پوسته نداشت(p<0.05)، ولی اثر مدت زمان نگهداری بر شاخص شکل تخم مرغ و اثر دمای نگهداری بر ضخامت پوسته و شاخص شکل تخم مرغ معنی‌دار بود (p<0.05). افزودن پری بیوتیک مایع سطح کلسترول، گلوکز، کلسیم و آسپارتات آمینوترانسفراز سرم خون مرغ‌های تخم‌گذار را تحت تاثیر قرار داد (p<0.05). تولید ایمونوگلوبولین کل با افزایش سطح پری‌بیوتیک افزودنی در جیره غذایی افزایش یافت (p<0.05). نتیجه‌گیری: در مجموع، می‌توان به جای استفاده از آنتی‌بیوتیک محرک رشد، از 2 میلی‌لیتر پری‌بیوتیک مایع در هر کیلوگرم جیره غذایی مرغ‌های تخم‌گذار در دوره پس از تولک استفاده کرد، در این صورت، عملکرد تولید افزایش می‌یابد و با تقویت سطح ایمونوگلوبولین‌های اختصاصی، وضعیت سیستم ایمنی بهبود می‌یابد.

effect of dietary supplementation of liquid prebiotic and antibiotic on egg production, egg quality, blood parameters, immune system response of layer hens at post molt period

introduction and objective: the inclusion of prebiotics in layer hen diets can act as a growth-promoting antibiotic replacer and have beneficial effects on egg production and egg quality. this study aimed to investigate the effects of liquid prebiotic on the post-molt laying performance, egg quality at different storage temperatures and times, immune system function, and blood biochemical parameters of laying hens. material and methods: a total of 144 white leghorn hy-line w-36 laying hens at 83 wk of age were randomly assigned to 6 dietary treatments, 4 replicates, and 6 birds per each for 6 weeks in a complete randomized design experiment. experimental diets were: 1- a corn-soybean meal-based diet without adding liquid prebiotic as a control, 2 to 5- supplementing basal diets with 0.5, 1, 1.5, 2 ml of liquid prebiotic per kg of diet, 6- basal diet with adding 500 mg of oxytetracycline as an antibiotic per kg of diet. laying performance including egg production, egg weight, egg mass were recorded daily, and feed intake and feed conversion ratio were calculated weekly. in order to evaluate the egg quality traits at various storage temperatures (refrigerator temperature (4ºc) and room temperature (25ºc) and storage periods (0, 7, 14 days), two eggs were randomly selected from each replicate in the 2th, 4th and 6th weeks of the experiment and the egg quality traits were measured. to evaluate the effects of liquid prebiotic supplementation on humoral immunity, antibody production against sheep red blood cells (srbc) was used. the data were subjected to statistical analysis using a completely randomized design by sas 9.1 software (sas, 2004). the egg quality traits data were subjected to analysis of variance in a completely randomized design as a 6×3×2 factorial arrangements (6 levels of liquid prebiotic and antibiotic supplementations, 2 different storage temperatures and 3 storage periods).results: the results showed that by increasing the prebiotic supplementation, the daily egg production (p=0.0057) and egg mass (p=0.0013) were linearly increased, and feed conversion ratio (p=0.0016) were linearly decreased. the effect of adding liquid prebiotic on egg quality traits including egg shape index, shell percentage, and shell thickness was not significant (p>0.05), but the effect of storage period on egg shape index and the effect of storage temperature on shell thickness and egg shape index was significant (p<0.05). supplementation of diets with liquid prebiotic was significantly influenced the cholesterol, glucose, calcium, and aspartate aminotransferase (ast) concentrations of laying hens (p<0.05). the total antibody titer (igt) against srbc was increased by increasing supplemental prebiotic. conclusion: in conclusion, supplementation of 2 ml/kg liquid prebiotic in the diet of layer hens at post-molt period can act as an alternative to antibiotic growth promoters, thus the laying performance was enhanced, and by augmentation of production the specific immunoglobulins, the immune status was improved.