مقایسه مدل های غیرخطی در توصیف رشد گوسفند ماکویی

هدف از پژوهش حاضر، توصیف منحنی رشد گوسفند نژاد ماکویی با استفاده از چهار مدل غیرخطی (لجستیک، ون-برتالانفی، گومپرتز و ورهالست) و تخمین پارامترهای این توابع بود. برای این از 14454 رکورد وزنی ثبت شده طی سالهای 1368 تا 1394 در ایستگاه اصلاح نژاد گوسفند نژاد ماکویی استفاده شد. همچنین، از رویه های nlmixed وnlin نرم افزار آماری sas نسخه9.4 به ترتیب برای تعیین مقادیر اولیه پارمترهای توابع و تخمین پارامترهای منحنی های رشد استفاده شد. مقدار وزن مجانبی بلوغ برای کل حیوانات 25.93 تا36.8، برای نرها 32.46 تا 35.23 و برای ماده ها از 29.29 تا 31.15 متغیر بود. در نتایج بدست امده در این مطالعه، بیشترین مقدار نرخ رشد برای نرها وماده ها با مدل ورهالست بدست آمد (0.021) و مدل برتالانفی کمترین مقدار این پارمتر را برای نرها، ماده ها و کل حیوانات داشت (0.011). مضاعفاً، تابع لجستیک نرخ بلوغ نرها را بیشتر از ماده ها نشان داد (نرها: 0.014، ماده ها 0.013) ولی تابع گومپرتز نرخ بلوغ ماده ها را بالاتر نشان داد (نرها: 0.011، ماده ها: 0.013). برای مقایسه مدل‌ها از شاخص های ضریب همبستگی (r)، ضریب تبیین (r2)، شاخص بیزین (bic)، شاخص آکائیک (aic)، انحراف میانگین مطلق (mad)، شاخص واریانس باقیمانده (s2e) و rmse استفاده شد. بر اساس شاخص های مطرح شده، منحنی برتالانفی با دارا بودن پایین‌ترین مقدار aic، bic، rmse، mad و s2e و بالاترین مقدار r و r2 مناسب ترین مدل بود. زمانیکه داده ها براساس جنسیت مورد بررسی قرار گرفتند، دقت برآوردها افزایش یافت و مدل‌ها تطابق بهتری بر داده ها نشان دادند. زمانیکه داده ها براساس جنسیت مورد بررسی قرار گرفتند، دقت برآوردها افزایش یافت و مدل‌ها تطابق بهتری بر داده ها نشان دادند. در نهایت، یافته های این مطالعه نشان داد که به ویژه، زمانی که نرها و ماده ها بطور جداگانه مورد بررسی قرار گیرند.مدل ون ونبرتالانفی می تواند برای توصیف دقیق تر الگوی رشد گوسفند نژادماکویی استفاده شود.

Comparison of Non-Linear Models to Describe of Growth Pattern in Makuie Sheep

The aim of this research was to assess the growth curve of Makuie lambs using four growth functions including Logistic, Gompertz, Von Bertalanffy, and Verhulst as well as estimation of the parameters of these functions. 14454 live body weight records (LBW) that were collected in Makuie Sheep Breeding Center during 1990 2016 were used. The NLMIXED and NLIN procedures of SAS (version 9.4) were used for fitting and estimation of parameters. Different indices were considered for selection of the most appropriate model. The asymptotic mature weight was 25.93 to 36.8 kg for all animal, 32.46 to 25.23 kg for male lambs and 29.29 to 31.15 kg for female lambs, respectively. The highest and lowest growth rate was observed in Verhulst and Von Bertalanffy (0.021 and 0.011, respectively). The logistics function showed the high growth rate for males than females (M: 0.014, F: 0.013), whereas Gompertz function showed a high growth rate for females (M: 0.011, F: 0.013). In order to compare different models, correlation coefficient (R), coefficient of determination (R2), Bayesian information criterion (BIC), Akaike information criterion (AIC), the mean absolute deviation (MAD), residual variance index (Se2) and RMSE were used. According to these indices, the Von Bertalanffy curve was the appropriate model because it achieved the lowest values for AIC, BIC, RMSE, MAD and S2e indices and the highest values for R and R2. When data were analyzed based on sexuality, the accuracy of assessment increased and the models better fitted to the data. The results of this study demonstrated that Von Bertalanffy model could accurately describe the growth pattern of Makuie sheep, especially, when males and females were evaluated separately.