ارزیابی پسروی ناشی از هم‌خونی در صفات رشد و بازدهی مصرف خوراک در گوسفندان نژاد مغانی

هدف از پژوهش پیش رو بررسی تاثیر هم خونی بر صفات مرتبط با رشد شامل وزن تولد (bw)، وزن شیرگیری (ww) و متوسط افزایش وزن بدن (adg) و صفات مرتبط با بازدهی مصرف خوراک شامل ضریب کلیبر (kr) و نرخ رشد نسبی (rgr) در گوسفندان نژاد مغانی بود. به این منظور پس از ویرایش اطلاعات و آماده سازی فایل شجره، ضرایب هم خونی بره ها توسط نرم افزار cfc برآورد شد و بر اساس آن بره ها در سه گروه با هم خونی صفر (0/00=f)، هم خونی بین صفر تا 5 درصد (0/00>>5%) و هم خونی بالاتر از 5 درصد (f>%5) گروه بندی شده و عملکرد رشد و بازدهی مصرف خوراک آنها با استفاده از میانگین صفات مورد مطالعه در سه گروه مذکور با هم مقایسه شد. به جای استفاده از ضرایب هم خونی خام افراد، پسروی ناشی از هم خونی از طریق رگرسیون نمودن صفات مورد مطالعه بر روی ضرایب انفرادی افزایش در هم خونی افراد ( ) در قالب یک مدل دام که شامل اثرات ثابت و تصادفی و همچنین ضرایب افزایش در هم خونی افراد به عنوان متغیر کمکی همراه بود بررسی گردید. هر صفت با استفاده از 6 مدل توسط نرم افزار wombat تجزیه و تحلیل شد و بهترین مدل توسط شاخص aic انتخاب و در ادامه میزان پسروی ناشی از هم خونی از بهترین مدل استخراج شد. میانگین هم خونی در کل جمعیت 3/0 درصد و در جمعیت حیوانات همخون 1/99 درصد بود. روند افزایش هم خونی در هر سال به میزان 0/07 برآورد شد که از نظر آماری معنی دار نبود. تعداد موثر جمعیت1 (ne) به میزان 107 راس برآورد شد که بالاتر از آستانه بحرانی مورد نیاز (100 راس) جهت انجام انتخاب قرار داشت. افراد هم خون در مقایسه با افراد غیر هم خون وزن تولد و شیرگیری کمتری داشته، متوسط افزایش وزن بدن آنها کمتر بود و همچنین از نظر بازده خوراک که توسط ضریب کلیبر و نرخ رشد نسبی اندازه گیری شده بود در سطح پایین تری قرار داشتند، اگرچه از نظر آماری تفاوت بین افراد هم خون و غیر هم خون معنی دار نبود (p>0/05). تجزیه رگرسیونی نشان داد که به ازاء یک درصد افزایش در هم خونی وزن تولد، وزن شیرگیری و متوسط افزایش وزن بدن به ترتیب به میزان 18، 31 و 0/31 گرم کاهش پیدا کرده است. این کاهش برای صفات ضریب کلیبر و نرخ رشد نسبی برابر 0/24 و 0/03 واحد بود. هم خونی پایین در جمعیت و برآورد بالاتر از حد بحرانی ne نشان داد که تنوع ژنتیکی در جمعیت در حد قابل قبولی قرار دارد. پیشنهاد می شود که استراتژی های اعمال شده برای مهار نرخ هم خونی ادامه یابند تا از افزایش هم خونی در آینده جلوگیری شود.