ارزیابی عوامل کیفیت محیطی ایستگاه های مترو بر مبنای نقد مخاطب محور مطالعه موردی: ایستگاه‌های خط 4 متروی تهران

جابجایی درون‌شهری تبدیل به پدیده‌ای در حال گسترش،برای جامعه متمدن امروزی شده است،که علاوه بر جابجایی مسافران ویژگی مطلوب ایستگاه‌ها باید مورداستفاده قرار بگیرد.با توجه به حجم بالای استفاده‌کنندگان از مترو و مدت‌زمان توقف مسافران،ایستگاه‌ها به کانون‌هایی موثر در فعالیت‌های روزانه شهری تبدیل‌شده‌اند وبا در نظر گرفتن روند رو به رشد گسترش شبکه مترو در کلان‌شهر تهران و نیاز روزافزون به آن، توجه ویژه به اهمیت کیفیت محیط ایستگاه‌های مترو به‌عنوان یک محیط پرتردد شهری بر تعاملات اجتماعی شهروندان میبایست موردتوجه قرار گیرد.هدف ازاین نوشتار بررسی و ارزیابی معیارهای کالبدی، عملکردی و روانشناختی درطراحی ایستگاههای مترو وتاثیراین مولفه‌ ها بر کیفیت ایستگاه‌ها از دیدگاه استفاده‌کنندگان از مترو و همچنین ارائه راهکار درجهت افزایش کیفیت فضایی ایستگاه‌ها می‌باشد. روش تحقیق این پژوهش توصیفی تحلیلی بر پایه پیمایش بوده و از تکنیک مصاحبه، پرسشنامه و مشاهده استفاده‌شده که داده‌های بدست آمده ازروش میدانی شامل داده‌های کمی و کیفی است.داده‌های کیفی حاصل مشاهده در محل یا عکس‌های موجود و داده‌ های کمی که حاصل پرسشنامه می‌باشد و با استفاده از نرم‌افزار spss مورد تحلیل قرارگرفته است. نتایج نهایی حاصل از این تحقیق نشان می‌دهد که میانگین کیفیت در معیار روانشناختی با مقدار 3.48 بالاترازسایر معیارها بوده و کمترین میزان رضایت از معیار کالبدی،وزیرمعیار آن درساختمان و سازه با مقدار 2.26 بوده است، به همین واسطه مناسب سازی فضای ایستگاههای مترو برای افراد دارای ناتوانی جسمی–حرکتی مانند معلولین و جانبازان عزیز از مهمترین اولویتها در طراحی نحوه دسترسی و همچنین مبلمان شهری است که مناسب برای این عزیزان طراحی نشده است. هم چنین با توجه به میزان اهمیت عوامل، عامل کالبدی با مقدار 620، دارای بیشترین مقدار اهمیت به جهت ارتقای کیفیت محیط فضاهای مترو می باشد.

evaluation of environmental quality factors of metro stations based on audience-oriented criticism. case study: tehran metro line 4 stations

inland traffic has become a growing phenomenon for today’s civilized society, which in addition to the movement of passengers, the desirable feature of the stations should be used. due to the high volume of users of the subway and the long-term stops of passengers, stations have become an effective venue for urban daily activities. considering the growing trend of metro expansion in tehran metropolis and the increasing need for it, special attention is paid to the quality of the environment of stations the metro should be considered as a metropolitan environment for the social interactions of citizens. the purpose of this paper is to investigate and evaluate physical, functional and psychological criteria in the design of metro stations and the effect of these components on the quality of stations from the viewpoint of metro users and also provide a solution to improve the quality of space stations. the research method is descriptive-analytic research based on the survey and interview technique, questionnaire, and observation were used. the data obtained from the field method are quantitative and qualitative data. qualitative data is the result of observation in the place or photographs and quantitative data obtained from the questionnaire and analyzed by spss software.