واکاوی الگوهای تراز 500 هکتوپاسکال مولد دماهای فرین بالای 50 درجه منطقه غرب آسیا

این پژوهش با هدف بررسی و شناسایی روزهای با وقوع دمای فرین بالای 50 درجه سانتیگراد و تعیین الگوی سینوپتیکی رخداد آن‌ها در منطقه غرب آسیا انجام شد. برای انجام این کار از داده‌های بازتحلیل شده noaa-cires-doe 20th century reanalysis v3 بیشینه دمای دومتری سطح زمین طی دوره زمانی 1836 تا 2020 در فصل گرم سال (ژوئن تا سپتامبر) استفاده شده و در نهایت تعداد 513 روز دمای بیشینه بالای 50 درجه جهت تحلیل سینوپتیک شناسایی گردید. دماهای بالای 50 درجه در ماه‌های ژوئن، ژوئیه و اوت به وقوع پیوسته و تغییرات سالانه فراوانی دماهای بیشینه فرین دارای روندی صعودی بوده و همچنین بیشترین فراوانی وقوع دمای فرین بالا در دهه‌های اخیر و در سال 2015 و 2010 رخ داده است. جهت تحلیل سینوپتیک تعداد 513 روز شناسایی شده، داده‌های واکاوی شده ارتفاع ژئوپتانسیل متر تراز 500 هکتوپاسکال برای روزهای مذکور استخراج و خوشه‌ بندی اعمال شد. سپس روزهای با وقوع شدیدترین دما در هرخوشه به منظور تعییین الگوی سینوپتیک انتخاب شدند. با توجه به یافته‌های تحقیق مشخص شد که محدوده‌ی رخداد دمای بیشینه‌ی فرین، منطقه‌ی مرزی جنوب غرب ایران و جنوب شرق عراق می‌باشد. نتایج تحلیل سینوپتیک نشان داد که از یک سو وجود شرایط وضعیت کم‌فشار با منشا کم‌فشارهای حرارتی خلیج فارس، شبه جزیره عربستان و گنگ در سطح زمین همراه با استقرار پرارتفاع غرب آسیا در تراز 500 هکتوپاسکال بر روی منطقه و از سوی دیگر انتقال هوای گرم عرض‌های پایین (عربستان و عراق) و بیابان‌های داخل ایران به سمت منطقه مذکور، سبب رخداد دمای بیشینه فرین در منطقه شده است. در واقع با توجه به همگرایی دمایی رخ داده در سطح زمین به علت وجود وضعیت کم‌فشار و افزایش نزول بی‌در‌رو دما به دلیل گردش واچرخندی پرارتفاع‌های ترازهای بالای جو، گرمایش سطح زمین تشدید شده و ضخامت جو نیز بالا بوده است.

reanalysis of 500 hp patterns generating temperatures above 50 ° c in west asia

in this study, for statistical studies to determine days whit temperature above 50°c, the reanalyzed data of the nineteenth, twentieth and twenty-first centuries for the west asia region (12 to 42.5 degrees north latitude and 36 to 63.5 degrees east longitude) have been used. also, for synoptic analysis of extreme temperatures, hgt, air, uwnd, vwnd and slp data were used. to conduct this research, first, extreme temperature data above 50° during the last 185 years were extracted for the study area in the hot season (june, july, august and september). after identifying days whit above 50° c, hgt data at the level of 500 hp were extracted and ward clustering was applied. finally, after identifying the clusters, the days whit the highest temperature that occurred in each cluster were selected for synoptic analysis. it can be said that all altitude patterns of geopotential meters (hgt) at the level of 500 hp show that the main cause of occurrence and distribution of temperatures above 50°c in west asia are high-altitude (high-pressure) subtropical west asia, which due to the location of its high-pressure core on the zagros and sometimes the arabian peninsula, it has been referred to as the zagros or saudi high-pressure in terms of interest and taste. what is certain, however, is the high-pressure independent identity of the subtropical azores, which has been mentioned in numerous articles and is known to be the main cause of the heat in the west asian region, especially iran.