بررسی توانایی مدل ‌regcm‌ در شبیه ‌سازی گرد و خاک تابستانی خراسان ‌بزرگ

استان خراسان بزرگ واقع در شمال شرق ایران ساختار سطحی متنوعی با دشت‌ها و قله‌های متعدد دارد اما به دلیل مجاورت با بیابان‌های افغانستان و ترکمنستان در همه اوقات سال به ‌ویژه تابستان تحت تاثیر گرد و خاک قرار می‌گیرد. هدف از این مطالعه، شبیه‌سازی گرد و خاک‌های تابستانی توسط مدل regcm است. به این منظور در طی دوره 2000 تا 2017 سه رویداد گردوخاک شدید و فراگیر انتخاب شدند. وجود گردوخاک با تصویر ماهواره تائید و سپس ساختار همدیدی تحلیل شد. در انتها نیز نتیجه شبیه‌سازی مدل regcm4.6 با داده‌های مشاهداتی دید افقی و عمق نوری اپتیکی هواویز aod ماهواره آکوا مقایسه شد. نتیجه بررسی همدیدی نشان می‌دهد که در فصل تابستان کم‌فشار حرارتی در جنوب و پرفشار در شمال افغانستان شکل می‌گیرد که منجر به توسعه بادهای شمال و شمال شرقی با سرعت 12 تا 21 متربر ثانیه در مرز شرقی ایران و غرب افغانستان شده و گردوخاک در این مناطق انتشار می‌یابد. بررسی برون داد مدل regcm بادید افقی و aod حاصل از ماهواره آکوا نشان می‌دهد که عمل کرد مدل در خراسان جنوبی بهتر از خراسان رضوی است. بیشترین ضریب همبستگیaod مدل و دید افقی در ایستگاه‌های مرکزی خراسان شامل گناباد، فردوس، نهبندان و قائن به ترتیب با 0.82-، 0.77- و 0.44- در 1 جولای 2014 به دست آمد. مدل regcm در گردوخاک‌های شدید با کاهش دید افقی به کمتر از 1000 متر، تداوم و گسترش افقی زیاد نتیجه بهتری از شبیه‌سازی گرد و خاک به دست می‌دهد. به‌طورکلی مدل regcm ازنظر مقدار aod را کمتر از الگوریتم ماهواره آکوا برآورد می‌نماید.