اثر بخشی اقلیم بر تولید گندم دیم در وادی زر افشان با تاکید بر رایان پنجکنت
|
|
|
|
|
|
|
|
نویسنده
|
حسینی روز بهانی محمد حسین ,اﮐﺘﺎم اﺳﻤﺖ اوﯾﭻ ﻣﺮﺗﻀﯽ ﯾﻮف
|
|
منبع
|
تحقيقات كاربردي علوم جغرافيايي - 1402 - دوره : 23 - شماره : 71 - صفحه:267 -281
|
|
|
|
|
چکیده
|
ﻫﺪف از اﯾﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺑﺮرﺳﯽ اﺛﺮﺑﺨﺸﯽ اﻗﻠﯿﻢ ﺑﺮ ﮔﻨﺪم دﯾﺪم در وادی زر اﻓﺸﺎن ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ. دوره آﻣﺎری در اﯾﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ 2012-2000 ﺑﻮده ﮐﻪ ﺑﺎ ﺑﻪﮐﺎرﮔﯿﺮی ﻧﺮم اﻓﺰار ﻟﺎرس و ﻧﯿﺰ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﺪلﻫﺎی ﺳﺮی hadgem2-es و ﺳﻪ ﺳﻨﺎرﯾﻮی rcp26, rcp45, rcp85 در دوره 2050-2011 ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ ﻣﺪل ﻟﺎرس ﺟﻬﺖ ﭘﯿﺶﺑﯿﻨﯽ ﻣﺘﻐﯿﺮﻫﺎی اﻗﻠﯿﻤﯽ اﯾﺴﺘﮕﺎه ﭘﻨﺠﮑﻨﺖ ﻣﻮرد ارزﯾﺎﺑﯽ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ و ﺳﭙﺲ دادهﻫﺎی ﭘﯿﺶ ﺑﯿﻨﯽ ﺷﺪه ﺑﺎ دادهﻫﺎی ﻣﺸﺎﻫﺪاﺗﯽ ﻣﻮرد واﮐﺎوی ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ. ﻧﺘﺎﯾﺞ ﻧﺸﺎن داد در ﻫﺮ ﺳﻪ ﺳﻨﺎرﯾﻮ ﺑﺎرش در ﺑﻌﻀﯽ از ﻣﺎهﻫﺎ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ دوره ﻣﺸﺎﻫﺪاﺗﯽ ﮐﺎﻫﺶ ﭼﺸﻤﮕﯿﺮی ﺧﻮاﻫﺪ داﺷﺖ و ﻧﯿﺰ ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ دﻣﺎی ﺣﺪاﻗﻞ و ﺣﺪاﮐﺜﺮ در اﯾﻦ اﯾﺴﺘﮕﺎه در دورهﻫﺎی آﯾﻨﺪه اﻓﺰاﯾﺶ ﺧﻮاﻫﺪ ﯾﺎﻓﺖ و اﯾﻦ اﻓﺰاﯾﺶ دﻣﺎ ﻧﺸﺎن از اﺛﺮﺑﺨﺸﯽ اﻗﻠﯿﻢ ﺑﺮ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﮔﻨﺪم دﯾﻢ در وادی زر اﻓﺸﺎن در ﻣﻨﻄﻘﻪ راﯾﺎن ﭘﻨﺠﮑﻨﺖ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد. ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﮐﺎﻫﺶ ﺑﺎرش در دوره آﯾﻨﺪه و ارﺗﺒﺎط ﺗﻮﻟﯿﺪ ﮔﻨﺪم ﺑﺎ دﻣﺎ و ﺑﺎرش ﻣﯽﺗﻮان اﻧﺘﻈﺎر داﺷﺖ ﮐﻪ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﮔﻨﺪم ﻧﯿﺰ ﮐﺎﻫﺶ ﯾﺎﺑﺪ و ﻟﺎزم اﺳﺖ راﻫﮑﺎرﻫﺎی ﻟﺎزم ﺑﺮای ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ اﯾﻦ ﺗﻐﯿﯿﺮات و ﯾﺎ ﺳﺎزﮔﺎری ﺑﺎ آن را اﺗﺨﺎذ ﻧﻤﻮد. ﻧﺘﺎﯾﺞ ارﺗﺒﺎط ﺑﯿﻦ ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎی اﻗﻠﯿﻤﯽ و ﺗﻮﻟﯿﺪ ﮔﻨﺪم دﯾﻢ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از آزﻣﻮن ﺗﺤﻠﯿﻞ وارﯾﺎﻧﺲ (f) و ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﺑﺎ ﺟﺪول ﺿﺮاﯾﺐ f ﻧﺸﺎن داد؛ ﻣﯿﺎن ﺑﺎرش اردﯾﺒﻬﺸﺖ و ﺣﺪاﮐﺜﺮ دﻣﺎی ﺧﺮداد ﺑﺎ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﮔﻨﺪم ارﺗﺒﺎط ﻣﻌﻨﺎدار وﺟﻮد دارد و ﻧﯿﺰ ﺑﺎرﻧﺪﮔﯽ ﻣﺎه ﻣﻬﺮ، ﺣﺪاﮐﺜﺮ دﻣﺎی آﺑﺎن ﺑﺎ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﮔﻨﺪم دﯾﻢ اﯾﺴﺘﮕﺎه ﭘﻨﺠﮑﻨﺖ ارﺗﺒﺎط ﻣﻌﻨﺎداری در ﻫﺮ ﻫﮑﺘﺎر وﺟﻮد ﻧﺪارد.
|
|
کلیدواژه
|
اقلیم، گندم دیم، همبستگی، رایان پنجکنت
|
|
آدرس
|
دانشگاه دولتی پداگونی صدرالدین عینی, وزارت آﻣﻮزش و ﭘﺮورش و ﻋﻠﻮم ﺗﺎﺟﯿﮑﺴﺘﺎن, تاجیکستان, دانشگاه دولتی پداگونی صدرالدین عینی, وزارت آموزش و پرورش و علوم تاجیکستان, تاجیکستان
|
|
پست الکترونیکی
|
drmortezauof@gmail.com
|
|
|
|
|
|
|