>
Fa   |   Ar   |   En
   ناحیه‌ بندی و واکاوی بارش ‌های فراگیر در نواحی بارشی ایران در بازه‌ی آماری 30 ساله (2016-1987)  
   
نویسنده ثقفی مریم ,براتی غلامرضا ,علیجانی بهلول ,مرادی محمد
منبع تحقيقات كاربردي علوم جغرافيايي - 1402 - دوره : 23 - شماره : 71 - صفحه:103 -121
چکیده    بارش پدیده‌ای حاصل از اندرکنش‌های پیچیده جو است و در میان رویدادهای اقلیمی،‌ با توجه به نقش حیاتی آن از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. اهمیت تداوم بارش بویژه در مناطق خشک و نیمه خشک که بخش اعظم ایران را شامل است، بیش از حجم آن است. هدف از این پژوهش شناسایی نواحی بارشی ایران از نظرتداوم بارش و ویژگی‌های آن، در هر ناحیه است. جهت بررسی تداوم بارش‌های ایران ایران و با تعریف روز بارشی با عنوان «روز دارای بارش برابر یا بیشتر از 0/5 میلی‌متر»، از داده‌های بارش روزانه‌ی 80 ایستگاه همدید کشور طی 6 ماه سرد سال  از اکتبر تا مارس در بازه ای 30 ساله (2016 - 1987) استفاده شد. تنظیم داده‌ها در جداول روزانه در مرحله اول، امکان برنامه‌نویسی را در محیط متلب برای تفکیک بارش‌ها در گروه‌های دهگانه از «یک‌روزه» تا «ده روزه» فراهم کرد و در مرحله دوم در محیط اس پی اس اس بر اساس ویژگی‌های فراوانی، مقدار و میانگین بارش‌ها در گروه‌های یاد شده، با روش ادغام وارد، خوشه‌بندی انجام شد. اجرای فرآیند خوشه بندی روی تداوم‌های بارش ایران نشان داد که هفت پهنه‌ی بارشی تقریبا همگن در ایران وجود دارد؛ آرایش جغرافیایی نواحی تداوم بارش ایران، وابستگی مقدار بارش ایران را به ناهمواری‌ها، مسیر سامانه‌های بارش‌زا، نزدیکی به منابع رطوبت و اثر دریا به خوبی آشکار می‌سازد. از لحاظ موقعیت قرار گرفتن پهنه‌ها می‌توان گفت؛ قرار گرفتن چهار پهنه در نیمه‌ی غربی ایران علی رغم وسعت کم آن در مقابل نیمه‌ی شرقی دلیل بر ناهمگنی آن است.  
کلیدواژه بارش، روز بارشی، تداوم، ناحیه ‌بندی، ایران
آدرس دانشگاه شهید بهشتی, دانشکده علوم زمین, ایران, دانشگاه شهید بهشتی, دانشکده علوم زمین, ایران, دانشگاه خوارزمی, دانشکده جغرافیا, ایران, پژوهشکده هواشناسی, ایران
پست الکترونیکی mooradim36@gmail.com
 
     
   
Authors
  
 
 

Copyright 2023
Islamic World Science Citation Center
All Rights Reserved