پیش‌بینی تغییرات قلمروی کشت ارقام خرمای استعمران و برحی در ایران در قرن بیست و یکم

خرما یکی از پراهمیت‌ترین محصولات کشاورزی صادراتی کشور ایران می‌باشد. این گیاه به شرایط محیطی حساس است و در تمامی مناطق گرم و خشک قادر به باردهی ازلحاظ کمی و کیفی نیست. هر یک از ارقام خرما توانایی تطبیق با منطقه‌ای از مناطق خشک را دارد و می‌تواند در محل مناسب خود بیشترین بازده اقتصادی را داشته باشد. گرمایش جهانی در قرن اخیر باعث شده است که برنامه ریزان برای آگاهی از شرایط اقلیمی آتی و انتخاب گیاهان پایای با عمر طویل که بتواند در شرایط محیطی آینده قادر به ادامه حیات بوده و بازدهی اقتصادی خوبی داشته باشد، برنامه‌ها و الگوریتم‌های پیش‌آگاهی را طراحی نمایند. یکی از بهترین این‌ها، مدل حداکثر آنتروپی است. هدف تحقیق حاضر، استعدادیابی رشد ارقام خرمای استعمران و برحی با استفاده از مدل ccsm4 و سناریوهای 2.6، 4.5، 6.0 و 8.5 است. در تحقیق حاضر از داده‌های سایت وردکلایمدر دوره کنونی، سال 2050 و 2070 برای پیش‌بینی در الگوریتم فوق استفاده شد. داده‌های فنولوژیک ارقام به روش میدانی در سال‌های 1395 و 1396 برداشت شد. نتایج نشان داد که ارقام مذکور ازنظر طول دوره رشد فنولوژیک متفاوت بوده و مکان‌های مستعد برای رشد آن‌ها نیز در طول دوره‌های 2050 و 2070 بر اساس مدل یکسان نیستند. علاوه براین مشخص شد که برای امور کاربردی در کشت گیاهان پایا با عمر طولانی، علاوه بر متغیرهای زیست‌اقلیمی باید از داده‌های فرین محل موردنظر برای کشت بهره گرفت تا بتوان ارقام مختلف و کاملاً سازگار با محیط را به کاربران معرفی نمود.

predicting changes of the cultivation areas for astamaran and berhi cultivars in iran in the 21st century

dates are one of the most important agricultural products exported from iran. this plant is sensitive to environmental conditions and is not able to live and reproduce in all hot and dry areas in terms of quantity and quality. dates have different varieties; each of them has the potential to adapt to a region of arid regions and can have the most production and economic yield in its proper place. global warming in the last century has led planners to design preawareness programs and algorithms due to future climatic conditions in order to choose longlived durable plants that can survive in future environmental conditions and have good economic yield. one of the best is the maximum entropy model. the aim of the present study is to identify the growth potentials of dates palm verities using ccsm4 model and scenarios of 2.6, 4.5, 0.6 and 8.5. the phonological data of cultivars were harvested by field method in 2016 and 2017. according to the model,  the results showed that the dates of astamaran and berhi dates are different in terms of the length of phonological growth and thermal needs until the fruit ripened, and the places prone to their growth during the 2050 and 2070 periods were not the same based on the model. in addition, to bioclimatic variables for the longterm use of longlived perennial crops, the location data required for cultivation should be used to introduce different cultivars to the environment.