کارکرد رود‌های مرزی در همکاری‎های هیدروپلیتیک: نمونه پژوهی رودخانه دانوب

رودخانه‌های بین‌المللی در قالب مرز یا گذر از مرزهای ملی، بخش مهمی از روابط بین‌الملل را به خود معطوف داشته ‌اند. به ویژه اینکه، نزدیک به نیمی از جمعیت جهان در داخل حوضه‌ این رودها، و بیش از90 درصد در درون کشورهای دارنده این حوضه‌ها، سکنا دارند. وضعیتی که با ایجاد رابطه انکارناپذیر وابستگی متقابل، منابع آب را به یک مسئله حیاتی برای این کشورها مبدل کرده است. بدین ترتیب همان طور که جمعیت و اقتصاد رشد می‌کنند و منابع آب ملی برای رشد و توسعه بیشتر مورد بهره برداری قرار می‌گیرند، کنش و واکنش دولت‌ها برای سهم بیشتر از این منابع فراملی فزونی می‌گیرد. در این رابطه، گونه برهم کنش دولت‌ها در بهره برداری از این منابع مشترک، طیف گسترده‌ای از همکاری تا تنش و جنگ را در بر می‌گیرد. در برخی از مناطق جهان منابع آبی مشترک در قالب رودها در نقش عامل پیوند ملت‌ها و دولت‌ها عمل کرده اند. به شکلی که کشورهای ذی نفع، مسیر همکاری و همگرایی در پیش گرفته و گام‌های مهمی را در توسعه‌ منطقه در قالب مدیریت بهینه بر منابع آبی مشترک برداشته‌اند. به عبارتی هرچند دستیابی به همکاری‌های بین‌المللی راهی دراز، دیرپا و پیچیده است، اما همیشه راه های بسیاری برای دنبال شدن، قدم‌های زیادی برای برداشتن و گزینه‌های مختلفی برای بررسی و انتخاب وجود دارند. پژوهش حاضر در قالب روش شناسی توصیفی تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه‌ای با بررسی وضعیت عملی دست‌یابی به همکاری در بخشی از رودخانه دانوب به عنوان یک الگو، به این نتیجه رسید که همکاری منحصر به توافق های آبی نبوده و عواملی همچون نگرانی‌های زیست‌محیطی، امنیت منطقه‌ای، منافع منطقه‌ای(مانند پیوستن به سازمان‌ها و اتحادیه‌ها)، میانجی گری (دولت‌ها، سازمان‌ها و نهادهای بین‌المللی) و... در این فرایند موثر هستند.

Function of boundary rivers in hydropolitics cooperation:Danube river study

International rivers, as borders or crossing national borders, have been considered as a significant part of international relations. Especially, approximately half of the world #39;s population lives within the basin of these rivers, and more than 90% are living in countries with these basins. This condition, by creating an undeniable relationship of interdependence, has made water a critical issue for these countries. Thus, as populations and economies grow and develop and national water resources are exploited for additional growth and development, government action and reaction to a higher share of these transnational sources will increase. By the way, the type of government interaction in line with exploiting these common resources includes a wide range of cooperation to tension and war. In some parts of the world, common water resources in the form of rivers have used as a linking factor between nations and governments. So that, instead of conflict, the beneficiary countries take the path of cooperation and convergence and they have taken important steps with regard to the development of the region as optimal management of common water resources. Although the achievement of international cooperation is a long, lengthy and complex path, always, there are many ways to follow, many steps to take, and many options for appraisal and selection. The current research is a descriptiveanalytical research and by means of library resources and examining the practical status of cooperation in a part of the Danube River as a model, concluded that cooperation was not just for water agreements and factors such as environmental concerns, regional security, regional benefits (such as joining organizations and ::union::s), mediation (governments, international organizations, and institutions), etc., are effective in this process.