سنجش گستردگی فضایی کلان‌شهر تهران و تاثیر آن بر تغییرات محیط‌‌زیست

شهرنشینی فزاینده در جهان شهری شده، پایداری مناطق کلانشهری را به‌ویژه در کشورهای درحال توسعه در ابعاد مختلف توسعه پایدار با چالش‌های اساسی مواجه ساخته و چشم‌انداز توسعه ناپایداری را برای آن‌ها رقمزده است. مصرف بی‌رویه زمین و پیامد آن تغییرات کاربری و پوشش زمین، یکی از معضلات محیط زیستی است که در اثر تمرکز بالای جمعیت و فعالیت در مناطق کلان‌شهری به‌طور چشمگیری اتفاق می‌افتد. این پژوهش از نوع کاربردی بوده و در راستای پایش تغییرات محیط‌ زیستی ناشی از گستردگی فضایی کلان‌شهر تغییرات کاربری و پوشش gis تهران با روش توصیفی- تحلیلی و با به‌کارگیری تکنیک‌های سنجش ازدور و زمین ناشی از گستردگی فضایی کلان‌شهر تهران را مورد ارزیابی و تحلیل قرار داده است. یافته‌ها، حاکی از افزایش مساحت اراضی ساخته شده از 34316 هکتار در سال 1365 به 68252 هکتار در سال 1395 دارد که15731 هکتار از آن مربوط به تغییرات اراضی کشاورزی، باغات و پهنه آبی به اراضی ساخته شده می‌باشد. همچنین نتایج پیش‌بینی مدل زنجیره مارکوف و سلول‌های خودکار حاکی از ادامه روند تغییرات کاربری و پوشش زمین به نفع اراضی ساخته شده دارد تا سال 1405 دارد. این شواهد نشان دهنده این است که کلان‌شهر تهران با گسترش بیش از اندازه خود از آستانه‌های جمعیتی و اکولوژیکی فراتر رفته و با پیش روی به‌سوی محیط طبیعی پیرامون اختلال ساختاری مهمی را در محیط زیست به وجود آورده است. بر همین اساس لزوم توجه به رویکردهای نوین توسعه شهری و همچنین ارائه سناریوهای تمرکززدایی از آن می‌تواند اقدامی اساسی برای حل معضلات محیط زیستی ناشی از گستردگی فضایی بیش از اندازه آن باشد.

Measuring Spatial Expansion of Tehran Metropolis and its Impact on Environmental Changes

Increasing urbanization in the urbanized world has posed major challenges to the sustainability of metropolitan areas, especially in developing countries in various aspects of sustainable development, and has provided them with the prospect of unsustainable development. Excessive land use and its consequent land use changes and land cover are one of the environmental problems caused by the high concentration of population and activity in metropolitan areas. This study is an applied one in order to monitor the environmental changes caused by spatial expansion of Tehran metropolitan area by descriptiveanalytical method and by using remote sensing and GIS techniques land use changes and land cover caused by spatial expansion of Tehran metropolis. Has evaluated and analyzed Tehran. The results indicate that the area of ​​land increased from 34316.1 hectares in 1365 to 68252 67.95 in 1595/6117 hectares related to changes in agricultural lands, orchards and water area. Be it. The results of the Markov Chain Model prediction of the probability of land use changes and land cover up to 1405 also indicate that land use and land cover changes will continue in favor of constructed lands. It is concluded that Tehranchr('39')s metropolitan area has expanded beyond the demographic and ecological thresholds and has led to a significant structural disruption to the environment by moving toward the natural environment. Accordingly, the need to pay attention to new approaches to urban development as well as to provide decentralization scenarios can be a major step towards resolving environmental problems caused by overspatial expansion.