آینده پژوهی برنامه ریزی توسعه گردشگری (نمونه موردی: استان اردبیل)

گردشگری یکی از ابزارهای مهم توسعه در جهان شناخته‌شده است. بسیاری از کشورهای جهان در سیاست‌ها و برنامه‌های کشورشان، به گردشگری به عنوان ابزاری موثر برای ادامه روند توسعه سیاسی، فرهنگی و اقتصادی توجه خاصی مبذول می‌کنند. پژوهش حاضر به منظور برنامه‌ریزی گردشگری استان اردبیل بر پایه روش آینده‌پژوهی انجام گرفته شده است. پژوهش حاضر از لحاظ هدف کاربردی، از نظر نوع توصیفیتحلیلی و از حیث روش ترکیبی از روش‌های اسنادی و پیمایشی و مبتنی بر رویکرد آینده‌پژوهی می‌باشد. قلمرو پژوهش استان اردبیل و جامعه آماری 45 نفر از کارشناسان گردشگری، برنامه‌ریزی شهری و منطقه‌ای و دستگاه‌های اجرایی استان می‌باشد. جهت تجزیه تحلیل داده‌ها از روش دلفی، ماتریس اثرات متقاطع (نرم‌افزار سناریوویزارد) و نرم‌افزار سناریو ویزارد استفاده شده است. بر اساس یافته های حاصل از روش دلفی و پویش محیطی 88 عامل به عنوان عوامل موثر در توسعه گردشگری استان اردبیل شناخته شدند. در گام دوم با استفاده از روش میک مک، 14 پیشران‌های کلیدی از جمله طرح جامع گردشگری، رسانه‌ها، سیاست‌های تشویقی، سیاست‌های کلان دولت، توزیع امکانات، تاسیسات زیربنایی، مراکز تفریحی، افزایش انگیزه‌بخش خصوصی به سرمایه‌گذاری در این منطقه، مستعد بودن منطقه برای سرمایه‌گذاری گردشگری، برنامه‌ریزی، امکانات امنیتی، بودجه، وجود چشمه‌های آب گرم و معدنی، بهبود سیستم‌های اطلاع‌رسانی، همچون سایت و وبلاگ به عنوان کلیدی در توسعه استان اردبیل مشخص شده اند. در گام سوم بر اساس عوامل و پیشران های کلیدی، آینده های باور کردنی با استفاده از روش سناریو ویزارد تبیین شدند که در نهایت سه سناریوی قوی، ضعیف و باورکردنی به دست آمده است در این رابطه سناریوهای باورکردنی به این دلیل که حد واسط بین سناریوهای قوی و ضعیف می‌باشند، مبنای تحلیل قرار گرفته‌اند و با توجه به آن، 3 وضعیت با عنوان سناریوی طلایی، سناریوی باورکردنی و سناریوی فاجعه برای آینده گردشگری استان اردبیل متصور شده است. در نهایت با تحلیل های صورت گرفته از روایی سناریوها توسط کارشناسان، سناریو ایستای پژوهش (سناریو باورکردنی) به عنوان محتمل ترین سناریو در افق 1404 بدست آمد.

Future Studies of Tourism Development Planning (Case study: Ardabil province)

Tourism is one of the most important means of development in the world. Many countries in the world pay special attention to tourism as an effective tool for their political, cultural and economic development in their countrychr('39')s policies and programs. The present study was carried out in order to plan tourism in Ardebil province based on a futuristic study method. The present research is applied in a practical way as a combination of documentary and survey methods based on a futuristic approach. The research area of Ardabil province and the statistical population is 45 tourism experts, urban and regional planning and executive agencies of the province. Delphi method, crosseffects matrix (Wizard scenario software) and Wizard scenario software were used to analyze the data. Based on the findings of the Delphi method and environmental scanning, 88 factors were identified as influential factors in the development of tourism in Ardebil. In the second step, using the Micmac method, 14 key Factors, including the comprehensive tourism plan, the media, stimulus policies, macro policies of the state, distribution of facilities, infrastructure, recreational centers, increased private incentive to invest in the region, the regionchr('39')s susceptibility to Investment in tourism, planning, security facilities, budget, the existence of hot and mineral water springs, improvement of information systems, such as site and blog, have been identified as key to the development of Ardebil province. In the third step, based on key factors, believable futures were explained using the Wizard scenario method, which ultimately resulted in three strong, weak and believable scenarios. In this scenario, believable scenarios are due to the intermediate between scenarios Strong and weak, have been based on analysis. Accordingly, there are three scenarios named Golden scenario , believable scenario and Disaster scenario for the future of tourism in Ardebil province.